هنگامی که میخواهید خانهای را بخرید برای خرید به مشاوران املاک مراجعه میکنید. معمولاً قبل از خرید، بین شما و فروشنده مبایعه نامه یا قولنامه نوشته و به امضاء میرسد، این نوشته از نظر قانونی آثاری برای هر دو طرف دربر دارد که بسیار حائز اهمیت است چه چیزی را امضاء میکنید، زیرا نقش بسزایی در سود و ضرر شما دارد. بنابراین مهم است که بدانید چگونه مبایعه نامه یا قولنامه را بنویسید.
قبل از هر امضایی سعی کنید آگاهی کامل از مفاد مبایعه نامه داشته باشید و سپس امضا کنید. بسیاری از پروندههای موجود در دادگاهها ناشی از همین نداشتن آگاهی از مفاد مبایعه نامه یا قولنامه است.
مفهوم قولنامه:
وقتی فروشنده و خریدار جهت معامله با یکدیگر به توافق رسیده باشند اما توانایی انجام تعهدشان را از قبیل توانایی پرداخت پول یا تحویل ملک را نداشته باشند معمولاً توافق خود را در کاغذی مینویسند که به آن قولنامه میگویند و چون توسط مأمورین رسمی نوشته نشده سند رسمی محسوب نمیشود پس در واقع قولنامه یک سند عادی است که بین طرفین معامله انجام میگیرد و به معنی اتمام معامله نیست ولی خریدار و فروشنده را ملزم به انجام تعهداتشان میکند.
حال این سئوال مطرح میشود که اگر هرکدام از طرفین به مفاد مبایعه نامه یا قولنامه عمل نکند چه اقدامی باید کرد. یکی از این راهها درج وجه التزام در قرارداد است و راه دیگر الزام متخلف از طریق مراجع قضایی است.
مفهوم وجه التزام
معمولا در مبایعه نامه یا قولنامه بندی وجود دارد که درآن شرطی نوشته شده که در صورت عمل نکردن افراد به تعهدشان مبلغی در قولنامه تعیین شده که به همان میزان جریمه خواهند شد. برای مثال در ازای هر روزی که مالک، خانه را در تاریخ تعیین شده، تحویل خریدار ندهد و یا در دفترخانه جهت تنظیم سند حاضر نشود ۵۰۰۰۰هزار تومان جریمه خواهد شد.
در صورت بروز هرگونه اختلاف و مراجعه به دادگاه قاضی نمیتواند به عنوان خسارت مبلغی بیشتر از میزان تعیین شده در قرارداد تعیین کند.
الزام به تنظیم سند
در مواردی که فروشنده برای تنظیم سند از رفتن به دفتر اسناد رسمی خودداری میکند و در روز مشخص شده در دفترخانه حاضر نشود، خریدار میتواند از همان دفتر ، گواهی عدم حضور فروشنده را بگیرد و سپس با مراجعه به دادگاه و تنظیم دادخواست از دادگاه بخواهد که فروشنده را به حضور در دفتر اسناد رسمی و انتقال سند به نام خریدار الزام کند.
همانطور که گفتیم، قولنامه یک سند عادی است. اما اگر با آگاهی از مفاد و قوانین و درست تنظیم شود میتوان به استناد آن از دادگاه حقوق مندرج در قولنامه را مطالبه کرد. بنابراین هریک از خریدار و فروشنده میتوانند نسبت به تعهدات عمل نکردهی طرف مقابل اقدام قانونی انجام دهد و شخص متخلف را ملزم به انجام تعهد کنند.
برای مطالعه بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.