ارگ بم یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین سازه‌های خشتی دنیا به شمار می‌رود که در شهر بم قرار دارد و هرساله گردشگران زیادی برای تماشای این اثر تاریخی به آنجا می‌روند، ولی کمتر کسی از راز هولناک این سازه قدیمی خبر دارد. گورستان ایستاده کودکان در ارگ بم قرار دارد و از شگفتی‌های تلخ و معماهای حل نشده این مجموعه تاریخی به شمار می‌رود. با ما در مجله دلتا همراه باشید تا با گورستان ایستاده کودکان در بم آشنا شوید.
برای بررسی بیشتر درباره این ماجرا باید به سمت ارگ بم در کرمان برویم، جایی که با شنیدن این مطلب برای هر بازدیدکننده‌ای ایجاد ترس و وهم می‌کند. به اصطلاح به این قبیل از گردشگری‌ها، گردشگری سیاه می‌گویند که در نوع خود بسیار جذاب است. سالانه افراد زیادی هزینه‌های بالایی را برای این سبک از گردشگری‌ها اختصاص می‌دهند.
گورستان ایستاده کودکان در بم
بعد از وقوع زلزله بم در دی ماه ۱۳۸۲، باستان‌شناسان اجساد چند کودک و اسکلت نوزادهایی را در بین سازه‌های بلند و لابه‌لای حصارهای ارگ بم پیدا کردند.
تاریخچه گورستان ایستاده
باستان‌شناسان همان اوایل تعداد محدودی استخوان را در میان دیوارهای ارگ پیدا کردند. ولی با پیگیری‌های بعدی تعداد اجساد به ۱۲ و در نهایت نیز به ۶۸ کودک رسید. این کودکان به شیوه‌ای دفن شده بودند که اجساد مومیایی را تداعی می‌کرد و کاملا سالم باقی مانده بودند. اکثر این تدفین‌ها در حصارهای خارجی ارگ بم، به‌خصوص در ضلع‌های غربی و شرقی انجام گرفته بودند.
نحوه دفن کودکان
جالب است بدانید، دفن بچه‌ها به سه شکل انجام شده است. در نوع اول، کودکان کوچک‌تر کاملا در چینه دیوارها جای داده شده بودند و درواقع، چنان بود که از خشت‌های دیوار به‌جای تابوت استفاده شده بود. نوع دوم، بخشی از خشت را برداشته و کودکان را لابه‌لای آن جای داده بودند. در نوع سوم، اجساد را در گودی‌های پس از تخریب دیوارها جای داده بودند. گرچه هنوز اطلاعات دقیقی از این ماجرا در دست نیست. اگر به مناطق کویری علاقه دارید، کویر رضا آباد با جاذبه های گردشگری جذاب را بخوانید.
بر روی کفن این کودکان نقش و نگارهایی وجود دارد که خلاف قوانین اسلام است، شرعا هیچ مسلمانی نباید بر روی کفنش نقشی وجود داشته باشد. در زمان‌های دور در ارگ بم مردمانی با آیین‌های مختلف در کنار هم زندگی می‌کردند، با توجه به اینکه غیر مسلمان‌ها اجازه دفن مردگان خود را در کنار مسلمانان ندارند از همین رو ممکن است دفن کردن این کودکان در دیوارهای ارگ همین موضوع باشد. اما نبود بقایای افراد بالغ این فرضیه را ضعیف می‌کند.
یکی از محققان موضوع را این‌گونه بیان می‌کند که قدمت بچه‌ها مربوط به بازه زمانی پس از مرمت حصار در اثر حمله افغان‌ها تا زمان ارگ در دوره قاجار بوده است؛ دورانی که ارگ بم درگیری‌های کمتری را شاهد بوده و این موضوع اصلا منطقی نیست که فردی بچه‌اش را در جایی که ممکن است خراب شود دفن کند. او معتقد است که در کرمان آیین‌ها و فرقه‌های بسیاری بوده است که تقریبا به هیچ‌وجه در موردشان چیزی منتشر نشده است.
پیشنهاد مطالعه: شما را دعوت می‌کنیم به مطالعه مطلب ارزشمند تنها جزیره خوردنی ایران را از نزدیک ببینید.
ناشناس
۲۶ دی ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۹ ب٫ظ
ناشناس
۲۱ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۱۱ ب٫ظ
سلام ممنون ازاطلاعاتتون ولی واضح نبودبیشترتوضیح بدید
مونا اصفهانی
۲۲ آذر ۱۴۰۱ در ۹:۱۷ ق٫ظ
هنوز دلایلش کاملا مشخص نشده و تحت بررسی است
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۱ در ۷:۰۸ ب٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۱ در ۴:۵۷ ب٫ظ
ناشناس
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۹:۲۵ ق٫ظ
ناشناس
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۸:۴۰ ق٫ظ
ناشناس
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۸:۱۳ ق٫ظ
واقعا علت این کار به خاطر چه بوده مطلب واضح نبود لطفاً خوب در مورد مطالب بنویسید نه نصف نیمه پس طلاهاش چی شد
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۰۵ ب٫ظ
ممنون از نوشتن نظرتون. بله حتما
ناشناس
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۰:۰۸ ق٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۳۷ ب٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۷:۳۶ ب٫ظ
درود بیکران برشما
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۰۵ ب٫ظ
درود بر شما و ممنون از همراهی تون
زهرا ش
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۳:۴۸ ب٫ظ
تیترتون با مطلبتون همخوانی نداشت.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۲:۴۷ ب٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۲:۲۰ ب٫ظ
عاطفه
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱:۲۵ ب٫ظ
وای چه وحشتناک 😵💫
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۴ ب٫ظ
بله خیلی
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱:۲۲ ب٫ظ
چرا این کودکان را این جوری دفن کرده بودن و چرا فقط کودک
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۴ ب٫ظ
مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
مصطفی جعفری
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱:۱۵ ب٫ظ
جذاب و جالب
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۵ ب٫ظ
ممنون از همراهی شما
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۵۴ ب٫ظ
آزاد
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۵۰ ب٫ظ
مطلب جالبی بود اما اصلا کامل نبود. در حد یک‌خبر به مطلب اشاره شده بود اما بهیچ وجه به اطلاعات خواننده اضافه نکرد و خواننده مطلب در آخر نمیتونه نقطه بزاره و تمومش کنه چون همچنان در پاسخ به چونی و چرایی این مطلب سردرگم رها شده. کاش مطالبی که بهش اشاره میکنید دارای پایان باز نباشه. به هر جهت سپاس از شما
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۸ ب٫ظ
مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
اسماعیل محمودی
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۳۶ ب٫ظ
خیلی سنگ دل بودند که این کارو با بچه ها می کردند
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۹ ب٫ظ
با توجه به اینکه مشخص شده اکثر کودکان دفن شده پسر هستند، احتمال “رسم پسر کشی” می‌رود. اما در این حال او معتقد است که اگر همه نظرات در خصوص دفن کودکان در کنار هم گذاشته شود باز هم به نظر واحدی نخواهد رسید.
مائده
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۳۰ ب٫ظ
از کجا بفهمیم مطالب صحت دارد
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۰ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۰۴ ب٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۵۹ ق٫ظ
چراتوضیح‌ندادین‌علتش‌چی‌بوده.ازقحطی‌یاجنگ‌دلیلش‌چیبوده
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۰ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۴۸ ق٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۳۵ ق٫ظ
چقد ناراحت کنننده خیلی دوست دارم بیشتر در موردش بدونم
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۱ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۲۲ ق٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۲۱ ق٫ظ
طفلکی بچه ها یعنی به چه دلیل مردن☹
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۳ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۱۳ ق٫ظ
بهتربود بیشتر توضیح دهید
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۳ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
نقیبی
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۱۳ ق٫ظ
سلام. مطلب جالبیه، کاش علت دفن کودکان راهم تا جاییکه روشن شده باشد، نقل میفرمودید. ممنون
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۳ ب٫ظ
اظهارنظرهای متفاوتی در خصوص کشف نوزادان تازه دفن شده در ارگ بم مطرح است، مسئولان میراث فرهنگی کرمان اعلام کرده اند که نتیجه تحقیقات و نظرات کارشناسی در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۰۶ ق٫ظ
تا حالا اینو نشنیده بودم،اخه دلیلشون چی بود ممنونم بابت مجله خوبتون
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۴ ب٫ظ
ممنون از حضور شما. با توجه به اینکه مشخص شده اکثر کودکان دفن شده پسر هستند، احتمال “رسم پسر کشی” می‌رود. اما در این حال او معتقد است که اگر همه نظرات در خصوص دفن کودکان در کنار هم گذاشته شود باز هم به نظر واحدی نخواهد رسید.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۰:۲۴ ق٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۰:۱۳ ق٫ظ
ناشناس
۲ دی ۱۴۰۰ در ۱:۱۰ ب٫ظ
جالب 🤔🤔
ملیکا وحیدی فر
۴ دی ۱۴۰۰ در ۹:۲۱ ق٫ظ
سپاس از لطف شما.
ناشناس
۱۸ آذر ۱۴۰۰ در ۱۱:۱۲ ق٫ظ
صنم بانو
۱۲ آذر ۱۴۰۰ در ۱۱:۵۹ ب٫ظ
کاش بیشترتوضیح داده بودین که بدونیم دلیل اینکار چی بوده
ملیکا وحیدی فر
۱۴ آذر ۱۴۰۰ در ۹:۰۴ ق٫ظ
حتما پیشنهادتون بررسی میشه.
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۱:۴۹ ق٫ظ
ناشناس
۷ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۳۸ ب٫ظ
آره کاش بیشتر توضیح می دادید . وعکسهای بیشتر ی بود
مونا اصفهانی
۸ آذر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۹ ب٫ظ
ممنون از نظرتون. اما هنوز هیچ مطلب کاملی درباره‌اش وجود نداره.
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۲:۲۳ ب٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۱۲:۰۷ ب٫ظ
عالی
فاطمه یزدیان
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۱۱:۳۱ ب٫ظ
ممنونم از نظر شما
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۶:۲۰ ق٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۲:۲۹ ق٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۲:۲۱ ق٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۱:۱۳ ق٫ظ
ناشناس
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۰:۱۸ ق٫ظ
عبدالحمید
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۱۱:۰۳ ب٫ظ
موضوع عجیب ودردناکی است.
ملیکا وحیدی فر
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۸:۳۳ ق٫ظ
بله متاسفانه.
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۹:۵۹ ب٫ظ
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۹:۵۵ ب٫ظ
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۹:۴۷ ب٫ظ
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۹:۲۵ ب٫ظ
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۷:۱۲ ب٫ظ
ناشناس
۹ آذر ۱۴۰۰ در ۶:۵۸ ب٫ظ
یا خود خداااا
ملیکا وحیدی فر
۱۰ آذر ۱۴۰۰ در ۸:۳۳ ق٫ظ
واقعا موضوع دردناکی هستش.