این بند از مبایعه‌نامه را با دقت بخوانید تا دچار مشکل نشوید

مطمئنا در دنیای پرتلاطم امروزی، یکی از موضوعاتی که می‌تواند جوامع بشری را از اختلافات شخصی و جمعی در امان بدارد، «آشنایی با حقوق متقابل افراد با یکدیگر و قانون» است که مهم‌ترین اثر این آشنایی و آگاهی را می‌توان در پیشگیری از وقوع بسیاری از مشکلات حقوقی دانست؛ بنابراین، در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع تنظیم دقیق مبایعه نامه می‌پردازیم.

یکی از بندهایی که در مبایعه‌نامه‌های چاپی موجود در بنگاه‌های املاک گنجانده شده و اکثر خریداران مسکن بدون توجه به آن، مبایعه‌نامه را امضا می‌کنند، عبارت حقوقی «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش» است.

توضیح واژه‌های این عبارت

• اسقاط به معنی ساقط شدن است و اگر فردی ذیل این واژه را امضا کند، امکان برگشت از نظر خود را ندارد.
• کافه به معنی کلیه و همه چیزهایی است که تحت این عبارت قرار می‌گیرد.
• خیارات: در اصطلاح حقوقی که برگرفته از اصطلاحات فقه شیعه است، به معنی داشتن اختیار دو فرد معامله‌کننده در بر هم زدن معامله است.
• خیار: واژه مصدری به معنی اختیار داشتن است؛.به این معنا که در هر قرارداد و بیعی متعاملین بر اساس ذات عقد بیع اختیاراتی برای فسخ آن قرارداد دارند که می‌توانند با توافق یکدیگر، این اختیارات را از آن معامله سلب کنند.
• خیار غبن: یک نوع از خیارات است که در ماده ۳۹۶ قانون مدنی ۱۰ نوع خیار ذکر شده و تعریف غبن به این صورت است: «اختیار فسخ معامله برای کسی که دچار غبن فاحش شده‌است.» به این معنی که اگر خریدار ببیند که در اثر انجام این معامله متضرر شده و این ضرر فاحش است، بر اساس قانون امکان فسخ آن قرارداد را دارد.

بنابراین عبارت «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش» به این معناست که دو طرف قرارداد از هر گونه اختیاری برای بر هم زدن معامله حتی اگر ضرر فاحشی به آنها برسد، ممنوع‌اند و اجازه فسخ قرارداد را ندارند.

چگونه در تنظیم مبایعه نامه این وضعیت را به سود خود تغییر دهیم؟

در صورت درخواست طرفین معامله و در صورت موافقت طرف دیگر معامله، این بند را می‌توان از قرارداد حذف کرد یعنی روی آن را خط کشید. طرفین معامله باید همه بندهای مبایعه‌نامه‌های موجود در دفاتر مشاوره املاک را به‌طور کامل مطالعه کنند.

از سویی نیز با توجه به اینکه مبایعه‌نامه‌ها در سه نسخه (برای هر کدام از خریدار، فروشنده و مشاور املاک) یک نسخه تهیه می‌شود، هر گونه دخل و تصرف در آن باید به‌صورت یکسان باشد؛ بنابراین اگر مثلا خریدار یا فروشنده بخواهند عبارت «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش»  را از متن مبایعه‌نامه حذف کنند، باید حذف این بند از مبایعه‌نامه به‌صورت یکسان در هر سه نسخه انجام شود تا این عبارت را غیر قابل استفاده کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب تحت چه شرایطی یک قرارداد باطل اعلام می‌شود؟ مطالعه کنید.