سرای وکیل التجار یکی از عمارت های دیدنی تهران است. این بنا حدود صد سال پیش در نخستین میدان دایرهایشکل تهران ساخته شد. این میدان، در زمان قاجاریه بنا شد و نام آن «پاقاپوق» بود، که سپس به میدان اعدام، و هماکنون به میدان محمدیه تغییرنام یافته است. البته چون این میدان در زمان محمد شاه ساخته شد، قبل از این هم به این میدان “محمدیه” میگفتهاند. نشانی سرای وکیل التجار در تهران، میدان محمدیه، ضلع شمال غربی، کاشی ۲۹ است.
میرزا محمد باقر میزانی احداث کننده سرای وکیل التجار است؛ از این رو به آن «سرای میزانی» نیز میگویند. “سرای” یا “سرا”، مکانی بسیار بزرگ و دو طبقه در بازار بوده که معاملات کلی در آن انجام میشده است. در طبقه بالا دفترهای تجارت قرار داشت و در طبقه پایین انبارها و کارگاه‌های تولیدی. سرا از زبان پهلوی گرفته شده و به معنی خانه و مکان است.
وکیل التجار، یک لقب رسمی دولتی است که در دوره قاجار به دلیل اعتبار و حسن شهرت میزانی در میان تاجران تهران، به او داده شده است.
کاشیکاری سرای وکیل التجار تاریخ ۱۳۰۸ را نشان می‌دهد که مربوط به دوره پهلوی اول است. اما گفته میشود در این تاریخ ملک عقب‌نشینی شده است و میدان بزرگ‌تر؛ بنابراین ساخت این سرا بهطور حتم به سال‌های اواخر قاجار برمی‌گردد.
کاربری اینجا از ابتدا محل پخش انواع بنشن بوده و با وجود اینکه این سرا سرپوشیده است، چند دفتر بازرگانی برای فروش کالا در آن فعالیت میکردهاند. این سرا در آن زمان از مهمترین و معتبرترین بنگاههای تجاری تهران به شمار میرفت.
دکوراسیون داخلی سرای وکیل التجار
نوادگان میرزا محمد باقر میزانی در طول سال‌های گذشته با احترام به فرهنگ ایران زمین، در مدت شش سال آن را مرمت و بازسازی کردهاند. این بازسازی، با دستان هنرمند استادان معماری سنتی ایران و کاشیکاران و نجاران زبردست انجام شده است.
همچنین در طراحی داخلی مجموعه وکیل‌التجار، از اشیای مربوط به دهه اول قرن ١۴، یعنی حد فاصل بین ١٣٠٠ تا ١٣١٠ ، استفاده شده است.
برای خواندن دیگر مطالب معماری و دکوراسیون، از مجله دلتا دیدن کنید.
