اثبات مالکیت ملک از چه طریقی امکان‌پذیر است؟

یکی از پیچیده‌ترین دعاوی ملکی که در مراجع قضایی شاهد آن هستیم دعوای اثبات مالکیت ملک است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نحوه اثبات مالکیت ملک می‌پردازیم.

اثبات مالکیت ملک

مستند به ماده ۲۲ و همچنین ماده ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک، در مورد املاکی که دارای سند مالکیت هستند دادگاه کسی را مالک می‌شمارد که سند اصلی مالکیت به نام او است.

چنان‌چه در مورد ملکی که در اداره ثبت اسناد و املاک به‌صورت رسمی ثبت نشده است اختلافی ایجاد شود و شخصی که آن را خریده یا به نحو دیگری تملک کرده است بخواهد مالکیت خود را بر آن ملک ثابت کند، لازم است دعوایی به خواسته ” اثبات مالکیت ” در دادگاه طرح نماید.

دادگاه در‌ صورتی‌که با توجه به دلایل و مستندات خواهان از جمله تصرف ملک، مبایعه‌نامه عادی و شهادت شهود، مالکیت خواهان را احراز نماید حکم به اثبات مالکیت وی صادر می‌کند.

مالکیت ملک با چه دلایلی ثابت می‌شود؟

برای اثبات مالکیت الزامی به وجود مبایعه‌نامه و قرارداد نیست، زیرا مالکیت ممکن است به اشکال مختلف منتقل شده باشد. به عنوان مثال مالکیت ملک ممکن است به صورت قهری و از طریق ارث به مالک منتقل شده باشد.

زمانی که دعوای اثبات مالکیت ملک مطرح می‌شود کسی که مدعی مالکیت ملک است باید با استفاده از دلایل اثبات، مانند سند، شهادت شهود یا تصرف و … ادعای خود را اثبات نماید.

• سند مالکیت: مهم‌ترین دلیل مالکیت، سند مالکیت است. امروزه املاک و اتومبیل‌ها مطابق قانون در دفاتر اسناد رسمی به ثبت می‌رسند و به این ترتیب دولت فقط کسی را که مال به نام او ثبت شده مالک می‌شمارد.
• شهادت شهود: یکی دیگر از ادله‌ای که می‌توان از طریق آن مالکیت را اثبات نمود، استناد به شهادت شهود می‌باشد. برای مثال مدعی می‌تواند به‌وسیله شهود ثابت نماید که قبلا مال در تصرف او بوده و بعدا متصرف به اجبار یا حیله و تقلب آن را غصب و تصرف نموده است و یا ثابت نماید که مال از طرف متصرف به او انتقال داده شده است. البته شاهد باید دارای شرایط قانونی باشد و شهادت هر کسی مورد پذیرش دادگاه واقع نمی‌شود.
• تصرف ملک: طبق ماده ۳۵ قانون مدنی: (ملک در تصرف هر شخص باشد وی مالک ملک است مگر خلاف آن ثابت شود.)

مرجع صالح جهت اثبات مالکیت

دعوای اثبات مالکیت باید در دادگاه محل وقوع ملک (مال غیر منقول) مطرح گردد و تمامی مدارک و مستندات به همراه دادخواست تقدیمی ارائه شود.

پس از ارجاع پرونده به شعبه، تشکیل جلسه رسیدگی و بررسی مدارک و مستندات مدعی، در صورتی‌که حقانیت خواهان احراز شود، دادگاه رای بر اثبات مالکیت وی صادر می‌کند.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، هزینه قرارداد ملکی چگونه بین طرفین قرارداد تقسیم می‌شود؟ را مطالعه کنید.