راز حیرت انگیز چرخش اجرام کیهانی

دانشمندان پدیده چرخش اجرام در کیهان را  زمانی کشف کردند که در حال نقشه‌‌ برداری از حرکت “رشته‌‌های کیهانی” بودند. این رشته‌‌‌های کیهانی، پل‌‌‌هایی از کهکشان‌‌‌ها و ماده تاریک ( ماده‌ای نامرئی که در کهکشان‌های مختلف پخش شده و آن‌ها را احاطه کرده و عامل خمیدگی آن‌ها است) به شمار می‌روند که اجرام کیهان را به هم متصل می‌کنند. در این مطلب از مجله دلتا از چگونگی این اتفاق مطلع می‌شویم.

پس از تولد کیهان طی رویداد «بیگ بنگ»، گازی که بیشتر ماده شناخته شده در کیهان را تشکیل می‌داد، فرو پاشید و صفحات عظیمی را تشکیل داد. سپس شکسته شد تا رشته‌‌های این شبکه عظیم کیهانی تشکیل شود.

 اخترشناسان می‌گویند: اگرچه این‌‌ها استوانه‌‌های نازکی‌(چیزی شبیه مداد) به طول صدها میلیون سال نوری‌اند، اما قطر آن‌ها تنها چند میلیون سال نوری است. خود کهکشان‌‌ها در این مقیاس‌‌ها فقط ذرات غبار محسوب می‌شوند. آن‌‌ها در مسیری مدار مانند و پیچ درپیچ و مارپیچی حرکت می‌‌کنند و حین حرکت، به دور محور مرکزی این رشته‌‌ها می‌چرخند.

این رشته‌‌ها بزرگترین اجرام چرخنده ای  هستند که تاکنون دیده‌‌ایم 

این بدان معنی است که حرکت زاویه‌‌ای می‌‌تواند در مقیاس عظیم نیز صورت گیرد. چنین چرخشی پیش از این تاکنون هرگز در چنین مقیاس عظیمی مشاهده نشده بود. شاید ساز و کار فیزیکی نا‌شناخته‌ای باعث چرخش اجرام در کیهان شده باشد.

این پدیده یکی از بزرگ‌ترین “رازهای کیهان” محسوب می‌شود. رازی که محققان به رمزگشایی از آن بسیار مشتاق‌‌اند.

در این میان این نکته قابل ذکر است که، «بیگ بنگ» در زمان شکل‌گیری کیهان، باعث ایجاد چرخش اجرام در عالم نشده است. چنین عاملی باید بعدها پدیدار شده باشد.

دانشمندان در مجموع ۱۷۱۸۱ رشته و ۲۱۳۶۲۵ کهکشان را با تحلیل سرعتی که کهکشان‌‌ها در این رشته‌‌های پیچ‌درپیچ حرکت می‌کنند، بررسی کردند. حرکت این کهکشان‌ها نشان می‌‌دهد که آن‌‌ها به دور محور مرکزی هر رشته، با پیچ‌‌هایی که جهت هاله‌‌های ماده تاریک آن‌ها را تنظیم می‌کند، در حال حرکت‌اند.

انتقال به سرخ

دانشمندان همچنین کشف کردند که این رشته‌ها از یک سو به «انتقال به سرخ» (redshift) دچار شده‌اند.

انتقال به سرخ، زمانی رخ می‌دهد که موج نوری که از یک منبع می‌آید از ناظر دور شود و به سمت طول موج قرمز در انتهای طیف الکترومغناطیسی برود. در صورت نزدیک شدن منبع نور به ناظر نیز، به سمت طول موج آبی میل می‌کند.

این اثر به نام «جابه‌جایی دوپلر» شناخته می‌شود و نشان می‌دهد که تمامی این ساختار عظیم در حال حرکت است.

دانشمندان پس از نتیجه‌گیری‌های خود، می گویند: اندازه حرکت زاویه‌ای، می‌تواند در مقیاس‌های بی‌نظیر و باورنکردنی تولید شود. این موضوع، در درک چرخش اجرام در کیهان بابی نوین می‌گشاید.

پیشنهاد مطالعه: برای مطالعه بیشتر در حوزه نجوم مطلب ستاره‌ چشمک‌زن عجیب، مسئله جدید دانشمندان را مطالعه کنید.