همه آدمها فشارخون دارند؛ اما نترسید، این معنیاش این نیست که همه انسانها بیمار هستند. موضوع این است که خون برای خارج شدن از قلب و رسیدن به همه جای بدن باید فشار داشته باشد. آنچه که بیماری شمرده میشود درواقع فشارخون بالا یا پرفشاری خون است که بهاصطلاح به آن فشار خون میگویند .
اندازهگیری فشارخون
تنها راه دانستن اینکه فشارخون بالا دارید هم این است که فشارخونتان را بگیرید.
فشارخون دو جز عمده دارد: فشارخون حداکثری یا فشارخون سیستولیک و فشارخون دیاستولیک یا فشارخون حداقل.
فشارخون سیستولیک: نشان میدهد که فشارخون شما در شریان در زمان پمپ شدن خون توسط قلب چقدر است.
فشارخون دیاستولیک: نشان میدهد که فشارخون شما در شریان درحالیکه قلب در بین ضربهها استراحت میکند، چقدر است.
کدام مهمتر است؟
بهطورمعمول، فشارخون سیستولیک بهعنوان یک عامل خطر عمده به علت کاهش انعطافپذیری و سفت شدن شریانهای بزرگ، بیشتر شدن پلاکها و افزایش شیوع بیماری قلبی و عروقی پیوسته با سن افزایش مییابد .
بااینحال، فشارخون بالا هم میتواند از فشارخون سیستولیک یا فشارخون دیاستولیک یا هر دو ناشی شود.
نکته مهم: بر اساس مطالعات اخیر، خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی و سکته مغزی با افزایش هر ۲۰ میلیمتر جیوه افزایش سیستولیک یا ۱۰ میلیمتر جیوه فشار دیاستولیک در افراد ۴۰ تا ۸۹ ساله، دو برابر میشود.
روش اندازهگیری
قبل از گرفتن فشارخون بنشینید و برای چند دقیقه کاری انجام ندهید و سعی کنید آرام باشید.
برای اندازهگیری فشارخون، میتوانید از دستگاههای دیجیتال یا دستی استفاده کنید. دستگاههای دیجیتال بهطور اتوماتیک باد میشوند و میزان فشار سیستولیک و دیاستولیک را نشان میدهند.
اما برای دستگاههای گوشیدار و عقربهدار باید از کاف فشارخون مناسب استفاده کنید. طول کاف باید حداقل برابر با ۸۰٪ از دور بازو باشد.
کاف فشارسنج را در اطراف بازو ببندید تا لبه پایینتر کاف سه سانتیمتر بالای چین آرنج قرار بگیرد.
گوشی را در گوش خود بگذارید. صدای کوبش قلب را درصورتیکه شنونده استتوسکوپ را در زیر کاف روی شریان آرنج بگذارید، خواهید شنید. با باد کردن کاف را تا ۱۸۰ میلیمتر جیوه یا حدود سی میلیمتر جیوه بیشتر از زمانی که صدا کاملاً قطع شد باد کنید.
سپس هوا را از کاف با سرعت متوسط (۳ میلیمتر بر ثانیه) خالی کنید.
به استتوسکوپ گوش کنید و بهطور همزمان عقربه را ببینید. اولین صدای ضربه یا کوبش نشانگر فشار سیستولیک است. هنگامیکه صدای ضربه زدن کاملاً محو میشود یا قطع میشود، این عدد نشانگر فشار دیاستولیک (مثلاً ۱۲۰/۸۰) است.
فشار هر دو دست را ثبت و تفاوت را یادداشت کنید.
اگر فشارخون سیستولیک یا دیاستولیک بالا باشد، فشارخون را یکبار دیگر اندازهگیری کنید، البته چندین دقیقه (حداقل پنج دقیقه) در بین اندازهگیریها فاصله بدهید .