نقش چک به عنوان یکی از مهم‌ترین اسناد تجاری در اقتصاد هر کشوری بسیار قابل توجه است. البته ممکن است در اقتصاد بعضی کشورها به چک‌ها تاکید بیشتر و در برخی دیگر از کشورها تاکید کم‌تری بر آن شده باشد. چک‌ها هم‌مانند انواع دیگر اسناد تجاری مشکلات و مزایای مربوط به خود را دارند، اما به جرات می‌توانیم چک را یکی از مهم‌ترین ابداعات دنیای اقتصاد در نظر بگیریم. در کشور ما چیزی در حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد از پرداخت‌ها توسط چک صورت می‌گیرد. از آن‌جا که چک مشکلات زیادی هم دارد، همواره در بسیاری از کشورها تلاش‌های زیادی برای حذف آن و جایگزین کردن آن با یک راه‌حل منطقی‌تر تلاش‌های زیادی صورت گرفته است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی چک رمز دار و صدور آن می‌پردازیم.
انواع چک
به طور کلی دو دسته چک داریم:
- دسته اول چک‌هایی است که توسط اشخاص صادر می‌شوند، مانند: چک عادی و چک تایید‌شده
- دسته دوم چک‌های بانکی است که توسط بانک‌ها صادر می‌شوند، مانند: چک‌های رمزدار، چک تضمین‌شده و چک مسافرتی
چک رمز دار چیست؟
چک رمز دار همواره یکی از پرطرفدارترین انواع چک‌ها است. بانک‌ها روش‌های مختلفی برای نقل‌و‌انتقال پول دارند، که برخی از آن‌ها رایگان و برخی از آن‌ها پولی است. صدور چک رمز دار توسط بانک یکی از مواردی است که بابت آن هزینه دریافت می‌شود. چک رمز دار نیز خود به دو نوع چک رمز دار بانکی و چک رمز دار بین بانکی تقسیم می‌شود.
چک رمزدار بین بانکی
زمانی که نسبت به دریافت چک رمزدار بین بانکی اقدام کنید بانک طبق درخواست شما چک را به عهده‌ی یک بانک دیگر صادر می‌کند تا با استفاده از رمز صادر شده، نسبت به بهره‌گیری از آن اقدام کنید. چک رمز دار بین بانکی از نظر امنیت یکی از ایمن‌ترین انواع چک است. چنان‌چه چک گم شود یا مورد سرقت قرار گیرد هیچ خطری منافع چک را تهدید نمی‌کند. یکی از مواردی که باعث می‌شود امنیت چک رمزدار بین بانکی بسیار بالا باشد این است که درخواست کننده چک، از بانک می‌خواهد که چک را در وجه شماره حساب، بانک و شعبه‌ای مشخص صادر کند. اگر برای چک هر اتفاقی بیفتد، وجه چک تنها و تنها برای شماره حساب مشخص شده واریز می‌شود.
نحوه وصول و ابطال چک رمزدار بین بانکی
برای ابطال چک‌های رمزدار بین بانکی موارد زیر اجرا می‌شود:
- مهر کردن پشت چک توسط بانک مقصد
- ذکر کتبی این نکته در پشت چک که عملیاتی روی چک انجام نشده است
مهم‌ترین قوانین چک رمز دار
- برای صدور چک‌های رمز دار حتما باید متقاضی حقیقی یا حقوقی آن وجود داشته باشد و صدور چک در وجه حامل یا بدون نام ممکن نیست
- مقدار مبلغ چک‌های رمز دار نباید به صورت دست‌نویس نوشته شود، بلکه باید به صورت چاپی روی چک درج شود تا رسمیت پیدا کند
- برای صدور چک‌های رمز دار متقاضی درخواست کننده باید فرمی که حاوی امضا و اثر انگشت شخص نیز هست را پر کند
- بعد از دریافت حواله متقاضی چک‌ها باید سندهای مرتبط با موضوع را امضا کند و اثر انگشت بزند
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر صدور چک ضمانت و شرایط آن را مطالعه کنید.
