میزان پرتوهای کیهانی روی ماه ۲۰۰ برابر بیشتر از زمین است
زمانی که فضانوردان ناسا با خود تشعشعسنج به ماه بردند تا میزان پرتوهای کیهانی را اندازهگیری کنند، اطلاعات آن را هیچوقت گزارش نشد. حالا طبق پژوهشی که در ژورنال «Science Advances» منتشر شده، برای اولین بار در ژانویه ۲۰۱۹ توسط فضاپیمای رباتیک «Chang’e 4» که در سمت پنهان ماه فرود آمده، میزان تشعشعات ماه اندازهگیری شده است. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره این پژوهش جدید بخوانید.
طبق این پژوهش، فضانوردان که در آینده به ماه سفر میکنند به طور میانگین روزانه معادل ۱,۳۶۹ میکروسیورت تشعشع را تجربه خواهند کرد که ۲.۶ برابر مقداری است که روزانه فضانوردان در ایستگاه بین المللی فضایی (ISS) دریافت میکنند.
تشعشع یا تابش پرتو کیهانی، تابش انرژی است که در امواج الکترومغناطیسی ساطع میشود و شامل نور مرئی و تابش فروسرخ میشود. ما روی زمین نیز با این امواج روبهرو میشویم، اما میزان آن بسیار کمتر از چیزی است که فضانوردان در خارج از اتمسفر زمین تجربه میکنند.
این پرتوهای کیهانی شامل رویدادهای پراکندگی ذرات خورشیدی و نوترونها و پرتوهای گاما میشود. یکی از اساتید فیزیک دانشگاه «کیل» آلمان در این زمینه گفت: «سطح تشعشع در ماه تقریبا ۲۰۰ برابر زمین و ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از میزان ثبت شده در پرواز نیویورک به فرانکفورت است. فضانوردان بیشتر از مسافران یا خلبانان در معرض این تشعشعات قرار میگیرند.»
پرتوهای کیهانی یکی از پرخطرترین حوادث برای سلامت فضانوردان محسوب میشود و نتیجه آن میتواند سرطان، بیماریهای عصبی یا مشکل در اندامهای دیگر باشد. دانشمندان ناسا تشعشع را یکی از پنج خطر پرواز فضایی برای انسان و تهدیدکنندهترین آنها توصیف میکنند.
فضانوردان ناسا قرار است با برنامه «آرتمیس» در سال ۲۰۲۴ روی ماه قدم بگذارند و یک هفته در آنجا بمانن. طی دو برنامه پیادهروی روی ماه، این میزان تشعشات میتواند برای آنها خطرناک باشد. در کنار سفر به ماه، ماموریت مریخ که احتمالا ۲ تا ۳ سال طول میکشد، فضانوردان را در معرض تشعشات بیشتری قرار میدهد. در همین راستا دانشمندان باید به دنبال راهی برای جلوگیری از ایجاد مشکل برای فضانوردان باشند.