در کشور ایران سربازی اجباری است و هر شخص می‌بایست برای ادای دین به کشور و همچنین به موجب قانون پس از رسیدن به سن قانونی اقدام به معرفی و اعزام به دوره وظیفه کند. عده ای برای فرار از آن اقدام به رفتاری می‌کنند که می‌تواند موجب بروز مشکلات اساسی برای آنها شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی فرار از خدمت و مجازات آن می‌پردازیم.
سرباز فراری کیست؟
مشمولینی که کارهای اعزام به خدمت را انجام داده و به پادگان های خود معرفی شده‌اند سرباز وظیفه به حساب می‌آیند. این سربازان پس از حضور در پادگان باید برای هرگونه تاخیر یا غیبت، با مسئولان پادگان خود هماهنگی‌های لازم را انجام دهند. این افراد تنها در تاریخ‌های مشخص شده می‌توانند به مرخصی بروند، برخی از سربازان پس از رفتن به مرخصی دیگر به خدمت باز نمی‌گردند. این افراد پس از طولانی شدن غیبت‌شان به عنوان سربازان فراری از سوی نظام وظیفه شناخته میشوند.
تفاوت مشمول غایب با سرباز فراری چیست؟
مشمول غایب شخصی است که خود را برای خدمت سربازی معرفی نکرده است و به جرم او در دادسرای عمومی و انقلاب و سپس دادگاه کیفری دو رسیدگی می‌شود ولی سرباز فراری شخصی است که خود را برای خدمت معرفی کرده‌است و پس از آن برای حضور در یگان، غیبت طولانی دارد که به جرم او در دادسرای نظامی و سپس در دادگاه نظامی دو رسیدگی می‌شود. ـ
مجازات فرار از خدمت چیست؟
فرار از خدمت می‌تواند مجازات حبس، جزای نقدی، اضافه خدمت را برای سرباز فراری در پی داشته باشد. بنا بر ماده ۵۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح هرگاه سربازی در زمان صلح بیش از پانزده روز متوالی مرتکب غیبت و عذر موجهی نداشته باشد فراری محسوب و چنانچه دستگیر شود به حبس از سه ماه تا یک سال یا سه ماه تا یک سال اضافه خدمت محکوم می‌شود. همچنین بر اساس ماده ۶۰ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح کارکنان وظیفه فراری در زمان صلح هرگاه شخصا خود را معرفی و مشغول خدمت شوند به شرح زیر مجازات میشوند:
- اگر برای اولین بار مرتکب فرار از خدمت شده و ظرف مدت شصت روز از شروع غیبت خودش را معرفی کند بدون ارجاع پرونده به مرجع قضایی در مقابل هر روز غیبت و فرار، دو روز به خدمت دوره ضرورت آنان افزوده می‌شود. این اضافه خدمت حداکثر سه ماه خواهد بود.
- چنانچه پس از مدت ۶۰ روز خود را معرفی کنند و یا سابقه فرار از خدمت داشته باشند به حکم دادگاه به حبس از دو تا شش ماه محکوم میشوند.
- چنانچه در زمان جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا هنگامی که یگان مربوط در آماده باش رزمی باشد و ظرف حداکثر دو ماه از تاریخ شروع جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا اعلام آماده باش رزمی خود را معرفی کنند از تعقیب و کیفر معاف خواهند‌‌بود. درصورتی که معرفی پس از این مدت باشد حکم فراری در زمان جنگ را خواهند داشت.
بخشش فرار از خدمت
دادرس رسیدگی کننده به پرونده می‌تواند بر اساس شرایط خاصی که یک سرباز مرتکب جرم شده است مانند مشکلات خانوادگی، نیاز شدید مالی و… همچنین ندامت، سوابق اخلاقی و مذهبی مثبت و حسن شهرت و فقدان سابقه فرار از خدمت، مجازات حبس را به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ۱۰ میلیون ریال یا اضافه خدمت از ۲ تا ۴ ماه تبدیل کند.
یشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی بیشتر مسدود کردن کارت بانکی گمشده را بخوانید.
