مهم‌ترین اصطلاحات حقوقی ملکی

دانستن مفهوم اصطلاحات حقوقی ملکی یکی از اولین نکته‌های ضروری برای امضا قرارداد است. اهمیت آگاهی از معنا‌ی بعضی از این اصطلاحات موجب شد تا در این نوشتار از مجله دلتا به توضیح مفهوم مهم‌ترین اصطلاحات حقوقی ملکی به زبانی ساده بپردازیم. البته دامنه‌ کلمات حقوقی ملکی آن‌قدر وسیع است که نمی‌توان همه‌ آن‌ها را در یک مطلب گردآوری کرد. با وجود این، تلاش می‌کنیم کلماتی را معرفی کنیم که کاربرد زیادی دارند.

• ادعای غَبِن

ادعای غبن یکی از شرایط فسخ معامله است. در صورتی که یکی از طرفین ادعا کند در معامله‌ای دچار ضرر شده است، در اصطلاح حقوقی به آن ادعای غبن گفته می‌شود.

•  اِسقاط کافه خیارات

خیارات در حقوق به معنی اختیارات و کلمه‌ کافه هم به معنی همه است. زمانی که شرط اسقاط کافه خیارات در قرارداد می‌آید، امکان به هم‌زدن یک‌طرفه‌ قرارداد از فرد سلب می‌شود.

• اظهارنامه

اظهارنامه متنی مکتوب است که نویسنده در آن تقاضایی قانونی را ثبت می‌کند. بعد از طی مراحل قانونی، اظهارنامه از سوی مامور قانون به طرف دیگر اعلام می‌شود. مثلا زمانی که یکی از ساکنان ساختمان از پرداخت شارژ ماهانه سر باز می‌زند، مدیر ساختمان می‌تواند با نوشتن اظهارنامه‌ای از او بخواهد برای پرداخت مبلغ موردنظر اقدام کند.

• اِعراض

اِعراض به شرایطی گفته می‎شود که مالک به هر دلیلی از مال خود چشم‌پوشی کند.

• اعیان

یکی از اصطلاحات حقوقی ملکی که خیلی به گوش می‌خورد، کلمه‌ اعیان است که بیشتر همراه کلمه‌ عرصه به کار می‌رود. اعیان به معنی همه‌ آثار غیرمنقولی است که انسان در عرصه‌ ملک به وجود می‌آورد. از جمله مواردی که اعیان به حساب می‌آیند می‌توان به موارد طبیعی مثل درخت و موارد مصنوعی مثل استخر اشاره کرد. به طور کلی اعیان در اصطلاح ثبتی به آنچه بر روی زمین ساخته می‌شود، دلالت دارد.

• اِفراز 

افراز یعنی جداسازی سهم مال غیرمنقول مشاع از شریک یا شریکان. افراز شباهت زیادی به تفکیک دارد، با این تفاوت که در افراز ملک غیرمنقول باید مشاع باشد و در تفکیک نیازی به این شرایط نیست.

• اِقاله

به شرایطی گفته می‌شود که معامله‌ای با توافق دو طرف فسخ شود.

• املاک جاری

املاکی که سابقه‌ ثبت در دفتر املاک را ندارند، به عنوان املاک جاری شناخته می‌شوند.

• بایع

بایع به معنی فروشنده است.

• بنچاق

بنچاق سندی رسمی است که روی برگه‌های رمزدار و چاپ‌شده‌ دولت تنظیم می‌شود. بنچاق‌ها در دفترهای اسناد رسمی به ثبت می‌رسند.

• ملاک تعیین بهای عادله املاک

بهای عادله‌ ملک همان بهای ملک است که به قیمت روز محاسبه می‌شود.

• بیع

بیع در اصطلاح حقوقی به معنای عمل خرید چیزی است.

• تصرف عدوانی

اگر مال یا ملکی به صورت غیرقانونی و بدون رضایت مالک از تصرف او خارج شود، در اصطلاح تصرف عدوانی صورت گرفته است.

• تفکیک املاک

تفاوت تفکیک با اِفراز در این است که در اِفراز تعداد مالکان مشاعی بایداز ۲ نفر بیشتر باشد ولی در تفکیک حتی یک مالک هم می‌تواند ملکی را به چند قطعه تقسیم کند.

• ثمن

ثمن هرچیزی همان بهایی است که در معامله پرداخت می‌شود.

مهم‌ترین مفهوم در اصطلاحات حقوقی ملکی:

• سند رسمی

در قانون مدنی سند رسمی شامل موارد مختلفی است، از جمله اسنادی که در اداره ثبت اسناد ثبت شده باشد، اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی ثبت  و اسنادی که به وسیله‌ سایر ماموران رسمی تنظیم شده باشد.

• خیار

خیار هم‌خانواده با اختیار است. در بعضی از قراردادها امکان بر هم زدن یا فسخ قرارداد وجود ندارد، مگر به واسطه‌ دلیلی که قانون‌گذار پیش‌بینی کرده و یا اختیاری که در قرارداد به طرفین داده شده است. خیار به اختیار فسخ قرارداد گفته می‌شود که قانون به طرفین می‎دهد یا در قرارداد بر سر آن توافق کرده‌اند.

• سرقفلی

سرقفلی املاک تجاری به منزله‌ میزان شهرت یک مکان تجاری به یک فعالیت خاص است. سرقفلی مغازه بخشی از دارایی‌های نامشهود محسوب می‌شود.

• حق انتفاع

منظور حقی است که به شخص اجازه می‌دهد از مالی که به دیگری تعلق دارد یا مالک خاصی ندارد استفاده کند.

• عرصه

منظور از عرصه زمینی است که مالک دارد.

• مال منقول و غیرمنقول

مال منقول به چیزهایی گفته می‌شود که انتقال آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد، بدون این که به خود یا محل آن خرابی وارد شود. مال غیرمنقول مالی است که به صورت ذاتی در جایی مستقر باشد، به طوری که انتقال آن منجر به خرابی خود یا محل آن شود.

• مُشجر

به زمینی که درخت دارد، مشجر یا باغ گفته می‌شود.

• ملک مشاع

ملک مشاع ملکی است که چند مالک دارد و سهم هرکدام از ۶ دانگ مشخص است. البته این سهم از ملک، تفکیک و مجزا نمی‌شود و همه‌ شرکا به نسبت سهم خود در هر ذره از ملک شریک‌اند.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی بیشتر “مراحل قانونی دریافت مهریه چگونه است؟” را مطالعه کنید.