قرارداد اجاره، انواع و اوصاف آن
خرید و فروش املاک و اشیا ممکن است همیشه به صرفه نباشد، گاهی به دلایل اقتصادی و گاهی به دلایل غیر اقتصادی افراد نمیتوانند یا نمیخواهند مال مورد نیازشان را خریداری کنند. در این موارد قانونگذار نوع دیگری از قراردادها را در نظر گرفته است که به آن قرارداد اجاره میگویند. در واقع در عقد اجاره افراد به میزانی که از یک مال استفاده میکنند هزینه آن را میپردازند. این قرارداد در حال حاضر یکی از رایج ترین قراردادها است که قواعد و مقررات ریز و درشتی درباره آن تصویب شده است. مهمترین این قوانین قانون مدنی است. از این رو در این مقاله به تعریف قرارداد اجاره، اوصاف قرارداد اجاره و انواع قرارداد اجاره میپردازیم. با بخش حقوقی مجله دلتا همراه باشید.
تعریف قرارداد اجاره
اجاره به معنای کرایه دادن است. در ماده ۴۶۶ قانون مدنی اجاره به این ترتیب تعریف شده است: “اجاره عقدی است که به موجب آن مستاجر، مالک منافع عین مستاجره میشود.” یعنی براساس قرارداد اجاره یک طرف قرارداد در ازای اینکه مالی را برای استفاده به دیگری میدهد اجرت دریافت میکند. مثلا کسی خانهاش را برای استفاده به دیگری میدهد و در ازای آن اجاره بها دریافت میکند.
در قرارداد اجاره به کسی که مالش را اجاره میدهد: موجر یا اجارهدهنده،
به کسی که مالی را اجاره می کند تا از منافع آن استفاده کند: مستاجر یا اجارهکننده،
بهایی که بابت اجاره پرداخت می شود: اجارهبها،
و به مال موضوع اجاره: عین مستاجره یا مورد اجاره میگویند. موضوع اجاره میتواند متفاوت باشد که باعث به وجود آمدن انواع اجاره میشود.
انواع قرارداد اجاره
گفتیم موضوع قرارداد اجاره میتواند متفاوت باشد و از اجاره خانه و اتومبیل و محل کار گرفته تا اجاره حیوان و حتی انسان را شامل میشود. بر این اساس انواع و اقسام اجاره به قرار زیر است:
۱- اجاره اشیا
۲- اجاره حیوانات
۳- اجاره اشخاص
اوصاف قرارداد اجاره
هر قرارداد یک سری ویژگیها و اوصافی دارد. اوصاف قرارداد اجاره نیز به ترتیب زیر است:
اجاره یک عقد معین است: یعنی در قانون نام و قواعد مشخص دارد.
اجاره عقد تملیکی است: یعنی موضوع مالک شدن چیزی است.
اجاره عقد معوض است: یعنی در برابر استفاده از منافع عین مستاجره، اجارهبها پرداخت میشود.
اجاره عقدی موقت است: عقد اجاره دارای مدت است.
اجاره عقد رضایی است: یعنی با توافق دو طرف منعقد میشود و نیاز به ثبت رسمی و اعمالی از این دست ندارد.
اجاره عقد لازم است: یعنی دو طرف قرارداد نمی توانند به میل خودشان و بدون عذر ودلیل قانونی قرارداد را بر هم بزنند.