استان اصفهان از جمله مناطقی در ایران است که نه تنها دارای قدمتی باستانی و تاریخی است بلکه از جمله گذرگاه های بسیار اصلی، معروف و پر رفت و آمد ایران و پایتخت بسیاری از دولت ها و حکومت های پادشاهان ایرانی بوده است. در این استان زیبا و مهم، یادگارها و آثار تاریخی بسیار مهمی وجود دارد که هر کدام از منظر معماری خود یک سبک مهم و تاثیر گذار هستند. از جمله ی این آثار باید از کاروان سراهای اصفهان نام ببریم. در گذشته کاروان سراها هر چه بزرگ تر بودند، نشان دهنده ی اهمیت و پر رفت و آمد بودن شهر بود که در آن قرار گرفته بودند. کاروان سراها روزگاری محل استراحت و نفس تازه کردن کاروان هایی بودند که پس از ساعت ها پیاده روی و طی مسافت به این محل پناه می بردند. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
کاروان سرای مرنجاب
کاروان سرای مرنجاب در ۷۰ کیلومتری شرق کاشان قرار گرفته است که به منظور استفاده ی کاروان سراهای راه سیاه کوه و جاده ی کویر نمک شاه عباسی احداث گردیده است. این کاروان سرای تاریخی در میان کویر و با گچ و آجر ساخته شده است. از جمله نکات جالب و عجیبی که درباره ی این کاروان سرا وجود دارد این است که با این که این کاروان سرا بسیار تاریخی و قدیمی است اما در کمال استحکام بسیار زیادی ساخته شده است و دارای اتاق ها و اصطبل های متعدد و گوناگون و همچنین ۶ برج مجزا است.
کاروان سرای قصر بهرام
کاروان سرای قصر بهرام در جنوب گرمسار و در محدوده پارک ملی کویر قرار دارد. ساخت آن به دوره ساسانی و به زمان پادشاهی شاه بهرام ساسانی بر می‌گردد. جنوب گرمسار کاروانسرای قصر بهرام گور با نام‌های دیگری چون رباط سیاه‌کوه یا کاروانسرای شاه عباسی هم شناخته می‌شود.
کاروان سرای شیخ علیخان
رباط شیخ علیخان که به آن کاروان سرای چاله سیاه نیز می گویند، یکی از کاروان سراهای اصفهان در ۵۰ کیلومتری اصفهان واقع شده است. اولین چیزی که از نزدیک بر سر در این کاروان سرا دیده می شود، کتیبه ی لوح سنگی سر در آن است که به نام شاه سلیمان و همچنین وزیر او شیخ علیخان مزین شده است. این کاروان سرا از دوره ی صفوی فعال بوده است و تاریخ اتمام فعالیت آن در کتب مربوطه، سال ۱۰۹۸ هجری قمری ذکر شده است.
دانستنی
جالب است بدانید که در کتب مختلف آمده است که؛ تعداد کاروان سراهای اصفهان در دوره ی حکومت و سلطنت صفویه را ۱۸۲ مورد بوده است. اگر بخواهیم گریزی تاریخی به ساخت کاروان سراهای اصفهان بزنیم باید بگوییم که شاه عباس اول صفوی، کاروان سراهای زیادی را در سراسر کشور بنا نمود، البته درباره ی بسیاری از آن ها به تعمیر و بازسازی آن ها نیز پرداخته است. اهمیت شاه عباس به مقوله ی کاروان ها به شکلی است که به علت تعداد زیاد ساختمان کاروان سراها در عصر این پادشاه، باید دوره ی حکومت او را دوره ی طلایی کاروان سراها نامید.
