بخشیدن مهریه بدون اجازه پدر امکان ‌دارد؟

از آنجاکه زن مالک مهریه خود است، به محض عقد می‌تواند مهریه را مطالبه کرده یا حتی آن را ببخشد. مطابق قانون، برای اینکه زن اقدام به بذل مهریه به همسر خود کند، شرط خاصی پیش بینی نشده است، اما در عمل این کار نیازمند رضایت پدر است. در این نوشتار به بررسی شرایط بخشیدن مهریه و بخشیدن مهریه بدون اذن پدر خواهیم پرداخت. با مجله دلتا همراه باشید.

شرایط بخشیدن مهریه

به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض اینکه عقد جاری شد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر گونه تصرفی که بخواهد می‌تواند در مهریه انجام دهد که بخشیدن مهریه به همسر نیز یکی از آنهاست. علیرغم اینکه بخشش یک عمل پسندیده در شرع محسوب می‌شود ، اما بخشش مهریه همیشه این وجه مطلوب را حفظ نمی‌کند .

در برخی از شرایط، بذل مهریه از طرف زن سبب مشکلاتی در روابط دو طرف می‌شود؛ به خصوص در مواقعی که زن تصمیم به جدایی از همسر خود می‌گیرد. در این صورت، زن نمی‌تواند با استفاده از بخشیدن مهریه اش، به صورت طلاق خلع و مبارات اقدام کند؛ چرا که مهریه‌اش را از قبل بذل کرده است. پس باید علاوه بر مهریه‌ای که از قبل به شوهرش بخشیده، مبلغی دیگر هم به او بپردازد تا شوهر را راضی به طلاق کند.

خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد. این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین سبب در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند.

بخشیدن مهریه بدون اذن پدر

علی‌رغم اینکه فرض بر این است که بخشیدن مهریه از سوی زن، نشانه رضایت زن از زندگی مشترک و علاقمندی به همسرش است؛ اما گاهی اوضاع تغییر می‌کند. تا اینکه زن تمایل پیدا می‌کند تا به هر روشی که شده از شوهرش جدا شود و یکی از این روش‌ها طلاق خلع و مبارات است که زن در برابر بخشش تمام یا مقداری از مهریه‌اش به مرد، مرد را به طلاق دادن ترغیب کند. اما اینکه زن از قبل مهریه را بخشیده باشد، باید علاوه بر مهری که بخشیده، مبلغی دیگر هم به او بپردازد تا راضی به طلاق دادن زن شود.

علاوه بر رضایت و میل درونی زن نسبت به بخشیدن مهریه، ممکن است مرد او را مجبور به این کار کند یا اینکه زن به لحاظ احساسات زودگذر خود تصمیم به این امر بگیرد. به همین دلیل، با اینکه در شرع و قانون شرط خاصی برای بخشیدن مهریه از طرف زن در نظر گرفته نشده است، اما به لحاظ عملی دفترخانه ها اذن پدر برای بخشیدن مهریه و رضایت وی برای بذل آن را شرط لازم و ضروری برای این امر می‌دانند. که این مسئله تنها به لحاظ جلوگیری از پیامدهای منفی این کار است.

البته در صورتی که زوجین بخواهند می‌توانند با تنظیم یک قراداد خصوصی و بر روی برگه کاغذ اقدام به این کار کنند و آن را به امضای شهود برسانند. در این صورت ، چون این برگه یک سند عادی محسوب می‌شود، در صورت بروز اختلاف میان زن و شوهر و مراجعه به دادگاه برای رجوع از بخشیدن مهریه، می‌توان به این برگه استناد کرد. ولی دفترخانه کماکان برای رسمی کردن این برگه و ثبت آن، رضایت پدر خانم را اخذ خواهد کرد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی با دانستنی‌های حقوقی بیشتر “مهریه، حال باشد یعنی چه؟” را مطالعه کنید.