امروزه استفاده از حساب‌های بانکی بسیار متداول شده است و دیگر کمتر کسی را مشاهده می کنید که، پول نقد همراه خود داشته باشد و اغلب افراد در کیف پول خود تعداد زیادی کارت بانکی متعدد دارند تا در مواقع لزوم از آنها استفاده کنند. استفاده از حساب بانکی و واریز پول به بانک در کنار تمام مزایای استفاده از آن، ممکن است دردسرهایی نیز داشته باشد و مراقبت و آگاهی‌های بیشتری را بطلبد. مسدود شدن حساب بانکی یکی از مشکلاتی است که افراد در این زمینه با آن سر و کار دارند. در مجله دلتا به بررسی چگونگی رفع مسدود شدن حساب بانکی می‌پردازیم.
علل مسدود شدن حساب بانکی
- مقررات داخلی بانک‌ها: به عنوان مثال راکد ماندن طولانی مدت حساب یا ناقص بودن مشخصات شناسایی مشتری که با مراجعه به بانک معمولا می‌توان آن را حل کرد.
- دستور مرجع قضایی
موارد متداول مسدودی حساب بانکی چیست؟
از جمله مواردی که موجب مسدود شدن حساب بانکی می‌شود عبارتند از:
- مسدودی حساب بانکی به خاطر ضمانت وام: افرادی که ضامن وامی شده‌اند، در صورتی که فرد وام‌گیرنده نتواند اقساط خود را پرداخت کند، حساب ضامن مسدود خواهد شد.
- مسدودی حساب بانکی به خاطر چک بلامحل: حساب افرادی که چک بلامحل کشیده‌اند به مدت ۷ سال از تاریخ آخرین چک برگشتی مسدود خواهد شد.
در صورت مسدودی حساب بانکی در دعاوی کیفری چه اقداماتی می توان برای رفع مسدودی حساب بانکی انجام داد؟
در شکایت‌های کیفری در صورت مسدودی حساب بعد از تحقیق از بانک مربوطه در خصوص مرجع صادر کننده دستور مسدودی حساب حضور سریع و موثر در دادسرا و شعبه مسدودکننده بسیار مهم است.
در خصوص جرایم رایانه‌ای حتی در صورت متهم اصلی نبودن به صرف واریز وجه به حساب ممکن است دستور توقیف مبلغ مورد شکایت در حساب و در جرایم مهم‌تر دستور توقیف کل حساب از سوی دادسرای جرایم رایانه‌ای صادر شود.
توجه داشته باشید برخی از دعاوی حقوقی به تبع دعوای کیفری در دادسرا و دادگاه‌های کیفری مورد رسیدگی قرار می‌گیرند و دستورات لازم از این مراجع صادر می‌گردد.
مسدود کردن و رفع مسدود شدن حساب بانکی توسط چه اشخاص و مراجعی صورت می پذیرد؟
جز در مواردی که در قوانین مربوط به چک گفته شده است، مراجع قضایی که صلاحیت رسیدگی به پرونده‌ها را داشته باشند، می‌توانند، اقدام به صدور انسداد حساب بانکی افراد حقیقی و حقوقی را به نفع دولت و یا حتی اشخاص دیگر کنند. مسدودی حساب بانکی و یا به عبارتی بازداشت وجوه و ارائه اطلاعات به مراجع فقط در صورت رعایت قوانین و مقررات امکانپذیر است. به طور کلی می‌توان گفت که انسداد حساب‌های اشخاص صرفا منوط به دستور صریح مراجع قضایی است.
انسداد حساب مشترک نیز به مانند حساب انفرادی بوده و کل حساب مسدود و سهم‌الشرکه شریکی که نام او در دستور انسداد ذکر نشده حسب ضوابط مربوطه نگهداری می‌گردد و قابلیت پرداخت به وی را دارد. چنانچه مسدودی حساب به دستور مرجع قضائی به عمل آمده باشد، دستور رفع مسدودی حساب بانکی نیز از سوی مرجع قضایی مسدودکننده حساب باید به بانک واصل شود.
علاوه بر مواردی که در قانون چک برای مسدودی موجودی حساب بانکی مشتریان پیش‌بینی شده مراجع دارای صلاحیت قضائی می‌توانند دستور بازداشت موجودی حساب بانکی اشخاص حقیقی یا حقوقی را به سود ذینفع اعم از دولت یا اشخاص ثالث صادر کنند و یا از وضع حساب آنها کسب اطلاع کنند. بانک‌ها ناگزیر به اجرای احکام صادره یا دستورات قضائی هستند.
چه اشخاص و مراجعی صلاحیت انسداد یا کسب اطلاع از حساب جاری مشتریان را دارند؟
حساب‌های جاری که مطابق با ضوابط و رعایت کامل مقررات و دستور العمل‌های بانک یاد شده افتتاح شده است به ترتیب زیر قابل انسداد خواهد بود:
- دستوری که توسط مراجع قضایی صادر شده است.
- دستوری که به صورت مستقیم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران صادر شده است.
- مشتری تقاضا کند.
در خصوص بند۳ ذکر این نکته مهم است که چنانچه مشتری شخصا تقاضای انسداد حساب جاری خود را کند باید بقیه چک‌های مصرف نشده را به شعبه برگرداند.
در غیر این صورت فقط با اظهار مشتری، مبنی بر به سرقت رفتن دسته چک و یا مفقود شدن آن، شعبه مجاز به انسداد حساب جاری مشتری نیست و یا این که شعبه به صرف اینکه حساب مشتری فعال نبوده و یا اینکه سابقه صدور چک بلامحل را دارد مجاز به مسدود کردن حساب نیست و در این مورد شعبه حساب مشتری را راکد و یا حسب مورد درگیر تلقی می‌کند. همچنین مراجع قضایی می‌توانند از وضعیت حساب افرادی که از آنها شکایت شده را بررسی کرده و در صورت لزوم نسبت به مسدود کردن حساب بانکی اقدام کنند.
رفع مسدودی حساب بانکی توسط چه مراجع قضایی امکان پذیر است و چه قدر به طول می انجامد؟
همان گونه که گفته شد مراجع قضایی همچون مراجع دادسرای عمومی و انقلاب، قضات دادگاه‌های حقوقی و کیفری و نیز قضات شعب اجرای احکام دادگاه‌های حقوقی، همچنین دادسرای‌های عمومی و انقلاب می‌توانند نسبت به مسدودی حساب بانکی اقدام کنند. اما پس از اینکه علت مسدود شدن حساب از مراجع قضایی برطرف کردید، از سمت همان مرجع بایستی دستور رفع مسدودی حساب را دریافت کنید. سپس بر حسب مورد به اداره حقوقی بانک مربوطه مراجعه کرده و انسداد حساب خود را برطرف کنید. نکته ی قابل ذکر این است که رفع مسدودی حساب به دو صورت دستی و سیستمی انجام می‌گردد. رفع مسدودی به صورت سیستمی معمولا حدود ۱ ماه زمان می‌برد.
