شناسنامه ،تخلفات مربوط به آن

شناسنامه از جمله اسنادی است که مشخصات افراد در آن قید شده و قابل تغییر هم نیست. اما گاهی برخی افرادی بنا به دلایلی اقدام به تغییر در شناسنامه  یا ساخت شناسنامه جعلی می‌کنند. در مجله دلتا به بررسی تخلفات مربوط به شناسنامه اشاره شده است.

استفاده از شناسنامه

طبق ماده یک قانون ثبت احوال، ثبت ولادت و صدور شناسنامه، ثبت فوت و طلاق و ازدواج و هرگونه تغییر و اصلاح در آن فقط وظیفه سازمان ثبت احوال است و حتی احکام صادره محاکم قضایی نیز باید توسط این سازمان اجرا شود. بنابراین هر کس به هر نحو در متن شناسنامه تغییری ایجاد  و یا به صورت غیرقانونی از آن استفاده کند، با مجازات و محرومیت‌های خاص روبه‌رو خواهد شد.

مجازات های مربوط به شناسنامه

مجازات‌های مربوط به شناسنامه با توجه به اهمیت جرم و میزان صدمه و خساراتی که به وجود می‌آید، متفاوت است. در ادامه به برخی از تخلفات مربوط به شناسنامه و مجازات‌های آن اشاره شده است.

 اعلام هویت خلاف واقع

۱. کسانی که در اعلام ولادت یا وفات یا هویت برخلاف واقعیت در شناسنامه عمل کنند.

۲. ماما یا پزشکی که در مورد ولادت یا وفات، گواهی خلاف حقیقت صادر کند.

۳. اشخاصی که در مورد فوت یا ولادت، شهادت دروغ دهند.

شایان ذکر است افرادی که شناسنامه خود را در اختیار افراد یاد شده قرار دهند نیز به همان اندازه مجازات می‌شوند.

اعتبار و ارزش قانونی شناسنامه به حدی است که داشتن بیش از یک جلد آن برای هر فرد جرم است. بنابراین چنانچه به هر دلیل شناسنامه فردی از بین رفت یا گم شد باید با مراجعه به ادارات ثبت احوال، درخواست صدور سند جانشین و یا در اصطلاح «المثنی» کند.

مجازات استفاده از دو شناسنامه

چنانچه ثابت شود شناسنامه اصلی شخص از بین نرفته و یا پس از مفقود شدن مجددا پیدا شده باشد، اما فرد مذکور به طور همزمان از هر دو، شناسنامه اصلی و المثنی استفاده می کند، مجرم و مجازات می‌شود. همچنین اشخاصی که آگاهانه و از روی عمد، پس از رسیدن به  ۱۸ سالگی، از شناسنامه مکرر استفاده یا به دریافت شناسنامه متعدد و یا غیر واقعی اقدام و یا از شناسنامه دیگری خواه صاحب آن، زنده یا مرده باشد به نام خود استفاده کنند.

استفاده از شناسنامه دیگری

طبق قانون، هرکس برای فرار از مجازات و یا به قصد خروج غیرمجاز از کشور مبادرت به استفاده از شناسنامه و هویت دیگری کند، به حبس تا ۳ سال، و جزای نقدی و مجازات خروج غیرمجاز از کشور محکوم خواهد شد.

مجازات مخدوش کردن شناسنامه

هرگونه تحریف، خدشه دار کردن، قلم بردن، الحاق، محو کردن یا سیاه کردن مندرجات شناسنامه طبق قانون، قابل مجازات خواهد بود. همچنین خرید و فروش شناسنامه و اسناد سجلی جرم بوده و مرتکب به جزای نقدی یا تحمل حبس محکوم خواهد شد.