امکان ندارد گردشگری حرفه ای، مسافر اصفهان و یا علاقمند به مکان های تاریخی باشید و هنوز گذرتان به کاخ هشت بهشت اصفهان نیفتاده باشد. مخصوصاً اگر به دیدن سی و سه پل رفته اید مطمئنم که از سنگ فرش های چهار باغ به سمت بازار هنر راهی شده و به این باغ دیدنی کنار همین بازار سر زده اید.
کاخ هشت بهشت کجاست ؟
از سمت سی و سه پل بعد از ۵ دقیقه پیاده روی به طرف چهارباغ عباسی، در سمت راستتان باغی وجود دارد که به هشت بهشت اصفهان معروف است. خوشبختانه امکان رانندگی در این مسیر دیگر وجود ندارد و برای بردن ماشین باید از خیابان باغ گلدسته در ضلع شرقی عمارت وارد شوید و سواریتان را همان جا پارک کنید و برای دیدن باغ هشت بهشت و کاخ آن بروید. از میدان نقش جهان با ۲۰ دقیقه پیادهروی از خیابان سپه و سپس گلدسته به اینجا میرسید. وارد فضای سبز آن شده و تا مقابل حوض پیش میروید. آنجاست که چشمتان به زیبایی این عمارت خواهد افتاد. با مجله دلتا بمانید.
امروز صفحه گردشگری به این باغ بهشت سر زده است. جایی که زمان ساختش به دوره شاه عباس اول بر میگردد که اصفهان به عنوان پایتخت صفویان انتخاب شد. در این پایتخت، خیابان چهار باغ و بوستان های متعددی احداث شد. تعداد آن ها به ده ها میرسید. اما امروز از آن همه فقط باغ هشت بهشت و باغ چهل ستون باقی مانده و بقیه از بین رفتهاند.
پیشنهاد مطالعه: برای آنکه راجع به باغ چهل ستون هم اطلاعاتی بیابید می توانید مطلب “چهل ستون اصفهان ، یادگار دوره صفویان” را مطالعه کنید.
هشت بهشت
کمتر دیده شده که در شهرهای مدرن و پیشرفته باغی تاریخی درست در مرکز شهر هنوز پا برجا باشد. یکی از ویژگی های باغ هشت بهشت اصفهان این است که ضلع شرقی آن شهرداری و ضلع غربی اش بازار طلافروشی (بازار هنر) قرار گرفته و مردم برای میانبر زدن خیابان، از وسط این باغ سرسبز میگذرند. ناخوداگاه همیشه شلوغ است و برای گردشگران هم خودنمایی میکند.
کاخ هشت بهشت درواقع کوشکی تاریخیاست و با نام های “عمارت هشت بهشت”، “هشت به هشت” و “هشت در بهشت” نیز خوانده میشود. همانطور که گفته شد چندین کاخ و کلاه فرنگی دیگر وجود داشت که از میان تمام آن ها چندی به یادگار مانده است. در زمان صفوی به آن لقب زیباترین کاخ عالم را داده بودند و از آن با عبارت “فرح انگیز تر از مجلل ترین کاخ های ممالک اروپایی” یاد میکردند. در فهرست آثار ملی ثبت شده است و به صورت یک هشت ضلعی (هشت پهلو) ساخته شده است.
عمارتش معمولاً مورد توجه گردشگران است و کاخ هشت بهشت را معمولاً در ابتدای لیست گردشگری شان در اصفهان مینویسند. کاشی کاری هایی چشم نواز دارد که در دل خودش چندین داستان را به تصویر کشانده است. نقش هایی از شکار و تمثیل هایی که ما را به یاد داستان های شاهنامه میاندازد.
اتاق های زیادی در این کاخ هست که بعضاً داخل آن ها حوض وجود داشته است. دیوارهای اتاق هایش آینه کاری شده و سقفش معماری مسجد لطفعلی خان در میدان نقش جهان را تداعی میکند. اصلاً در معماری های کهن سقف ها از اهمیت زیادی برخوردار بودهاند، سقف این کاخ هم مانند بناهای دیگر این شهر زیبایی شگفت انگیزی را به نمایش گذاشته است.
حوض مروارید هشت بهشت
کاخ هشت بهشت به اندازه دو متر از سطح زمین بلندتر ساخته شده است و اطاق هـاى آن منقش و گچبرى و درهایش خاتم سازى و زیباست. تاﻻر وسط گنبدى شکل است و میان آن حوضى هشت ضلعى از مرمر عالى بنا شده. به آن حوض مروارید میگویند. طورى حجارى شده است که وقتى آب از سوراخ هایش خارج میشود انگار دانه مروارید از آن بیرون میجهد.
تحلیل کاخ هشت بهشت
- شاید از خودتان بپرسید که چرا هشت بهشت؟ مگر هفت در متون قدیمی عدد مقدسی نبوده است؟ میگویند شاه سلیمان صفوی این عمارت را برای هشت سوگلیاش ساخته بود که چهار نفر از آن ها در طبقه پایین و چهار نفر دیگر در طبقه بالا زندگی میکردند. برخی دیگر میگویند به دلیل ساختار هشت ضلعی و معماری کاخ این نام گذاری انجام شده است. از سویی هشتی در زمان خودش به معنای ورود به بهشت بوده است.
- این عمارت هشت ضلعی چهار نما یا چهار زاویه دارد که هیچ کدام شبیه به یکدیگر نیستند، و جالب اینکه این تنوع، ترکیب منسجم آن را به هیچ عنوان به هم نزده و هر کدام به یکدیگر ربط دارند.
- در ابتدای دوره قاجار بخشی از این کاخ به مدرسه تبدیل شد و بعد اداره آن در دوره ناصر الدین شاه به یکی از زنان دربار سپرده میشود.
- باغ و کاخ هشت بهشت اصفهان یکی از کوشک های باقی مانده از دوران صفویه و زیبایی اعجاب آوری داشته است. در متون ایران شناسی قدیمی توصیف های زیادی از آن یافت می شود.
- تنها کوشک باقی مانده از کوشک های دوران صفویه است، کوشک باغ بلبل.
- کیوسک در زبان فرانسوی، در واقع برگرفته از کوشک ها یا عمارت های کلاه فرنگی بود که در ایران ساخته میشد. آن ها با تقلید از نام کوشک، به معنای عمارتی که وسط یک باغ بزرگ بود، کیوسک را وارد زبان خود کردند. برای همین حتی امروز خود ما هم به پنجرهای که از آن بلیط میخریم یا به دکههای روزنامه، کیوسک میگوییم.
- کوشک باغ هشت بهشت تبریز هم که در دوران قاجار بنا شد با الگو برداری از کاخ هشت بهشت اصفهان ساخته شده بود اما روی سقف آن تصاویر حضور سفیران عثمانی نقاشی شده بود. البته امروز اثری از آن عمارت باقی نمانده است.
ساعت بازدید کاخ هشت بهشت
ساعت بازدید از کاخ هشت بهشت بین ۹ صبح تا ۱۶ بعدازظهر است اما تردد در باغ بلامانع است.
ملکی
۲۲ دی ۱۳۹۸ در ۱:۲۶ ب٫ظ
خوب بود
یوسفی
۲۲ دی ۱۳۹۸ در ۹:۰۵ ق٫ظ
واقعا دیدنیه
گلزار
۲۳ دی ۱۳۹۸ در ۳:۴۳ ب٫ظ
بلی بسیار 🙂