گذرنامه ؛ و نکات حقوقی آن

گذرنامه یا پاسپورت یکی از مهم ترین مدارک هویتی رسمی افراد است که هر کشوری برای شهروندان خود صادر می‌کند. در واقع گذرنامه برای ورود به کشورهای دیگر لازم است. در تمام پاسپورت ها در کل دنیا قوانین و مقررات یکسان است. به طور مثال مشخصاتی مانند نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد، محل تولد، جنسیت، تاریخ پاسپورت، شماره پاسپورت و تاریخ انقضا در همه آن ها ذکر می‌شود. در مجله دلتا به بررسی نکاتی درباره گذرنامه پرداخته شده که دانستن آن ها مفید و کاربردی خواهد بود.

حداقل اعتبار گذرنامه برای ورود به کشور

یکی از سوالاتی که گاهی پرسیده می‌شود این است که چرا باید گذرنامه اعتبار داشته باشد؟ یا چرا مانند شناسنامه مدت اعتبار آن برای تمام عمر نیست؟ در زیر مهم ترین دلایل دائمی نبودن اعتبار گذرنامه توضیح داده شده است:

1. عکس روی گذرنامه باید شبیه زمان حال افراد باشد زیرا به دلیل گذر زمان و افزایش سن، چهره افراد تغییر می‌کند بنابراین باید عکس روی پاسپورت عوض شود.
2. ممکن است پاسپورت افراد در زمان کودکی روی پاسپورت مادر یا پدر آن ها وجود داشته باشد، ولی در بزرگسالی لازم است که پاسپورت مخصوص به خود را داشته باشند.
3. زمانی که وضعیت تاهل اشخاص تغییر می‌کند، این تغییرات باید در پاسپورت ذکر شود.
4. وقتی کسی به خارج از کشور سفر می‌کند، در صفحات گذرنامه وی مهر خروج و ورود خورده می‌شود. و این امر به مرور زمان باعث می‌شود که صفحات تمام شوند و به همین دلیل پاسپورت جدید لازم می‌شود.

تمدید پاسپورت

با اینکه قوانین و مقررات کشورهای مختلف در مورد اعتبار گذرنامه متفاوت است، اما گذرنامه ها معمولا باید حداقل ۶ یا ۷ ماه اعتبار داشته باشند. در هر حال همانطور که ذکر شد قوانین کشورها در این خصوص متفاوت است و افراد برای سفر به خارج از کشور ملزم به رعایت این قوانین هستند. پس بهتر است افراد پیش از اقدام به خرید بلیط، ابتدا از اعتبار گذرنامه‌ خود مطمئن شوند. مدارک لازم برای تمدید گذرنامه در خارج از کشور عبارتند از:

• تکمیل فرم صدور گذرنامه
• ارائه اصل گذرنامه فعلی
• فتوکپی صفحه‌ های دو، سه و نیز صفحه دارای آخرین مهر خروج
• ارائه اصل شناسنامه جمهوری اسلامی ایران و یک سری فتوکپی از کلیه صفحات (شناسنامه افراد بالای ۱۵ سال باید عکس‌دار باشد.)
• عکس بیومتریک

مراحل دریافت گذرنامه موقت

افراد برای دریافت گذرنامه موقت باید به پلیس + ۱۰ مراجعه کنند و گواهی مربوط به تقاضای خود را ارائه دهند و مبلغی به عنوان وثیقه بگذارند. به عنوان مثال دانشجویان می‌توانند با ارائه مدرک اشتغال به تحصیل، برای مدت زمانی که در سفر هستند، پاسپورت موقت دریافت کنند. اگر شخص دانشجو نباشد و یا گواهی مبنی بر اینکه از نظر قانونی مجاز به خروج از کشور و سفر است، نداشته باشد نمی‌تواند از پاسپورت موقت استفاده کند.

رضایتنامه برای خروج همسر و فرزند از ایران

فرزندان زیر ۱۸ سال و زنانی که قصد دارند گذرنامه جداگانه دریافت کنند، برای خروج از ایران نیاز به رضایتنامه پدر یا شوهر خود را دارند. برای این کار باید مدارکی از جمله اصل گذرنامه با امضای پدر، اصل شناسنامه یا گذرنامه همسر و قبض پرداخت هزینه آن را در اختیار داشته باشند. زمانی که این مدارک تکمیل شد، این افراد می‌توانند با گذرنامه صادر شده هر زمان که بخواهند از کشور خارج شوند.

ممنوع الخروج بودن

یکی از اقداماتی که افراد قبل از تهیه گذرنامه باید از آن آگاهی پیدا کنند موضوع ممنوع الخروجی است. افراد در شرایطی  مانند داشتن بدهی، متهم شدن به جرم و … ممکن است که از کشور ممنوع الخروج شوند. به همین دلیل زمانی که شخصی تصمیم به سفر و خروج از کشور می‌گیرد اولین اقدام این است که بداند ممنوع الخروج است یا خیر.