تخلیه فوری ملک استیجاری همیشه یکی از دغدغههای هر صاحب ملکی است. در این مطلب به پرسشهای بسیاری از مخاطبان که در این باره مطرح کردهاند؛ پاسخ میدهیم.
۱-تخلیه ملک تجاری
سوال : آیا مقررات تخلیهی فوری سال ۷۶ شامل اجارهی اماکن با کاربری تجاری هم میشود؟
جواب: بله. قانون سال ۷۶ در مادهی یک؛ کلیهی محلهای استیجاری را با هر کاربری در برگرفته است؛ البته به شرطی که قرارداد اجاره تابع قانون روابط موجر و مستأجر سال ۵۶ و همچنین موضوع دعوا راجع به سرقفلی و حق کسب و پیشه نباشد.
۲-تخلیه با اجارهنامههای بدون کد رهگیری
سوال: آیا میشود اجارهنامههایی را که کد رهگیری ندارند از طریق شورای حل اختلاف پیگیری کرد؟
جواب: بله. در صورتی که اجارهنامهی شما شرایط ماده دو قانون روابط موجر و مستأجر سال ۷۶ را داشته باشد، میتوان در شورای حل اختلاف برای تخلیه فوری ملک اقدام کرد. در این مورد هیچ فرقی بین اجارهنامههایی که دستنوشته هستند و اجارهنامههایی که توسط دفاتر اسناد رسمی و دفاتر املاک نوشته شدهاند؛ نیست.
۳-تخلیه به دلیل پرداخت نشدن اجارهبها
سوال: مستأجر چند ماه است اجاره پرداخت نمیکند و مهلت اجارهنامه هم تمام نشده است. آیا از طریق شورای حل اختلاف میتوانم یک هفتهای دستور تخلیه را بگیرم ؟
جواب: خیر. شما زمانی میتوانید ازطریق شورای حل اختلاف دستور تخلیه فوری بگیرید که مدت قرارداد اجاره به پایان رسیده باشد اما با توجه به شرایط شما باید از طریق دادگاه محل وقوع ملک دادخواستی مبنی بر فسخ قرارداد و صدور حکم تخلیه تنظیم کرد که معمولاً روند انجام آن بیش از ۶ماه طول میکشد؛ بنابراین اگر از مدت قراردادتان زمان کمی باقی مانده، بهتر است صبر کنید تا قراردادتان تمام شود و سپس از طریق مراجعه به شورای حل اختلاف، صدور دستور تخلیهی فوری را در خواست کنید که معمولاً ظرف یک هفته انجام میشود.
۴-تخلیه با پرداخت مبلغ ودیعه
سوال: آیا موجر میتواند قبل از پرداخت مبلغ ودیعه دستور تخلیه بگیرد؟
جواب: در صورتی که مدت قرارداد اجاره تمام شده باشد با تقاضای موجر، شورا دستور تخلیه را صادر میکند اما تا زمانیکه موجر تمام مبلغ ودیعه را به صندوق دادگستری واریز نکند و فیش آن را به شورا تحویل ندهد، دستور صادره از طریق اجرای احکام، اجرا نمیشود.
۵-مطالبهی اجارهبهای معوقه و تقاضای تخلیه
سوال: اگر مستأجر بابت اجارهبها بدهکار باشد، آیا موجر میتواند همزمان با تقاضای دستور تخلیه، اجارهبهای معوقه و خسارات وارد بر ملک را مطالبه کند؟
جواب: بله میتواند هر دو را همزمان در یک دادخواست ارائه دهد اما در اینصورت نمیتواند از مزایای تخلیهی فوری استفاده کند؛ زیرا برای رسیدگی به دعوای مطالبهی اجارهبهای معوقه و تعیین میزان خسارات وارد بر ملک، باید کارشناس تعیین و طبق نظر کارشناسی میزان خسارات مشخص شود که معمولا” گاهی بیش از ۶ ماه زمان میبرد؛ بنابراین بهتر است ابتدا تقاضای تخلیه را مطرح کرد و سپس دادخواست مطالبهی اجارهبهای معوقه وخسارت طرح شود.
۶-تخلیهی ملک تجاری سرقفلی دار
سوال: برای تخلیهی یک ملک تجاری که سرقفلی دارد، به کجا مراجعه کنم؟
جواب: فقط به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه کنید؛ زیرا شورای حل اختلاف برای رسیدگی به دعاوی مربوط به سرقفلی و دعاوی حق کسب و پیشه، صلاحیت رسیدگی ندارد.
۷- تخلیه با کپی اجارهنامه
سوال: اصل اجارهنامه را گم کردهام؛ آیا میتوانم با کپی اجارهنامه برای تخلیه فوری اقدام کنم؟
جواب: بله، میتوانید؛ اما با توجه به اینکه ارائه نکردن نسخه اصلی مستند دعوا از جمله ایرادهایی است که خوانده میتواند در جلسهی اول دادگاه مطرح کند ، مستأجر حق دارد در دادگاه از کپی شما ایراد بگیرد و یا حتی رابطهی استیجاری را انکار کند. در اینصورت شما میتوانید از شورای حل اختلاف تقاضا کنید که شورا از بنگاه تنظیم کننده، نسخهی سوم قرارداد اجاره را بگیرد یا اینکه توسط بنگاه ملکی همان کپی اجارهنامه تأیید و به شورا ارائه شود.
۸- تخلیهی ملک استیجاری پس از گذشت زمان طولانی
سوال: ملکی داریم با کاربری مسکونی که ۱۸ سال پیش آن را اجاره دادهایم و تاکنون مستأجر بدون تمدید از آن استفاده میکرده، آیا میتوانیم پس از گذشت این همه سال بدون تمدید از روش تخلیه فوری برای این ملک استفاده کنیم؟
جواب: در صورتی که قرارداد اجارهی شما تابع شرایط مندرج در قانون سال ۷۶ باشد و از آن استفادهی مسکونی شده باشد، میتوانید با مراجعه به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک، درخواست تخلیه فوری ملک کنید.
۹- تخلیه به علت وجود حق فسخ در قرارداد
سوال: در قرارداد اجاره شرط شده هرگاه یکی از دوطرف بخواهد قبل از پایان مدت اجاره، قرارداد را فسخ کند، باید با پرداخت یک ماه اجاره بهعنوان خسارت، قرارداد را فسخ کند. در اینصورت اگر موجر با پرداخت خسارت بخواهد از حق فسخ خود استفاده کند و مستأجر نخواهد ملک را تخلیه کند، آیا موجر میتواند با حق فسخی که دارد از طریق شورای حل اختلاف دستور تخلیه فوری ملک را بگیرد؟
جواب: خیر. فقط درصورتی میتواند درخواست تخلیه فوری کند که مدت اجارهنامه تمام شده باشد. اگر مستأجر راضی به تخلیه نشد، باید با مراجعه به دادگاه محل وقوع ملک، دادخواست صدور حکم تخلیه و فسخ قرارداد را مطرح کند.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.