هر روز حوادث متعدد رانندگی در کشور رخ میدهد که بخش از آنها تصادفهایی است که خسارت به بار میآورند. همیشه بعد از وقوع تصادف و رخ دادن حادثه این سوال مطرح میشود که چه کسی باید خسارت مالی و احتمالا جانی ناشی ازاین تصادفات را پرداخت کند؟ در سالهای اخیر و با توجه به اجباری شدن بیمه شخص ثالث، بسیاری شرکت های بیمه را پاسخگوی این موارد میدانند اما باید بدانید که راههای دیگری نیز برای جبران خسارت وجود دارد.برای آگاهی بیشتر از این موضوع با مجله پیام دلتا همراه باشید.
وقتی حادثه رخ میدهد در قدم اول باید معلوم شود مسبب اصلی تصادف کیست. باید بدانید که برابر قانون در سوانح رانندگی کسی که عامل مستقیم بروز تصادف است طبق قانون مسئول و قابل تعقیب است .
در تبصره دو ماده یک قانون اصلاح قانون بیمه اجباری آمده است:«مسئولیت دارنده وسیله نقلیه مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است، نیست». به عبارتی در حوادثی که مطالبه زیان یا گرفتن خسارت در تصادفات ناشی از آن مشمول قانون اصلاحی است، میتوان علیه مقصر حادثه طرح دعوا کرد. مقصود از مسبب حادثه شخصی است که مرتکب فعل قابل سرزنشی شده است. در واقع ممکن است بدون ارتکاب تقصیر هم تصادفی رخ دهد و زیانی به بار آید که در این صورت احتمال دارد شخص بیگناه مسئول شناخته شود. پس مسئول جبران زیان وارده همیشه مقصر نیست.
بد نیست بدانید که برابر تبصره ۱ ماده ۱ «قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث»، دارنده همان وسیله یا متصرف وسیله نقلیه است و هرکدام که بیمهنامه موضوع این ماده را تحصیل کند تکلیف از دیگری ساقط میشود. البته در ماده ۱۹ قانون یاد شده دارنده کسی است که از وسیله نقلیه استفاده میکند و باید بیمهنامه وسیله را همراه داشته باشد. به عبارت دیگر ماده ۱۹ تصریح می کند که صاحب وسیله نقلیه مسئول جبران زیانهایی است که بر اثرتصادف به اشخاص ثالث وارد میشود.
بیمهگر باید خسارت را بدهد
در سالهای اخیر به دلیل پررنگ شدن حضور بیمهها در کشور، در صورت بروز تصادف این شرکتهای بیمه هستند که باید خسارت را جبران کنند. البته ، بجز مواردی که تصادف منجر به فوت فرد شود. این مورد در ماده ۱۶ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه پیشبینی شده است. در این قانون آمده است که «در حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت، بیمهگر وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارتهای بدنی حسب مورد موظفند پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت لزوم گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بلافاصله حداقل ۵۰درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیاندیده پرداخت کرده و باقیمانده آن را پس از معین شدن میزان قطعی دیه بپردازند».
به یاد داشته باشید که در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکتهای بیمه میتوانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به رای مراجع قضایی، دیه و دیگر خسارتهای بدنی وارده را پرداخت کنند.
صندوق تامین خسارات جانی
البته کم نیستند مواردی که شرکتهای بیمه زیر بار مسئولیت جبران خسارت نمیروند. مواردی مانند تمام شدن مدت بیمه نامه یا بیمه نبودن خودرو از این موارد است در اینجا پای صندوق تامین خسارت بدنی به میان میآید و این صندوق خسارت را پرداخت میکند. این مورد در ماده۱۰ قانون جدید درج شده است. در این ماده آمده است : «به منظور حمایت از زیاندیدگان حوادث رانندگی، خسارتهای بدنی وارد شده به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضای بیمهنامه، بطلان قرارداد بیمه، تعلیق تامین بیمهگر، فرار کردن یا شناخته نشدن مسئول حادثه یا ورشکستگی بیمهگر قابل پرداخت نباشد یا به طورکلی خسارتهای بدنی خارج از شرایط بیمهنامه باشد توسط صندوق مستقلی به نام صندوق تامین خسارتهای بدنی پرداخت خواهد شد.» در این ماده حتی پیشبینی شده است که اگر راننده خاطی فرار کند، این صندوق مسئولیت را به عهده میگیرد و خسارت را جبران میکند. البته این مورد نیز شرایطی دارد؛ مثلا باید ناشناس بودن مسئول حادثه اثبات شود.
نقش بیمهها بعد از تصادف و گرفتن خسارت در تصادفات
حال فرض را بر این بگیرید که بعد از تصادف شرکت بیمه بخواهد خسارت را پرداختکند؛ باید بدانید که در این مورد نیز قوانین و مقررات زیادی وجود دارد. برای نمونه اگر هنگام بروز تصادف دوطرف به توافق برسند و میزان خسارت آن زیر ۳ میلیون تومان باشد لازم به ترسیم کروکی و گزارش پلیس نیست و دو طرف میتوانند با هماهنگی یکدیگر به مراکز پرداخت خسارت بیمه مراجعه و خسارت خود را دریافت کنند. باید توجه کنید اگر از این طریق قصد دارید مشکل را حل کنید طبق قوانین بیمه، خودرو مقصر و زیاندیده نباید تعمیر شده باشند ضمن آنکه برای دریافت خسارت، حضور دوطرف یعنی زیاندیده و مقصر الزامی است. این نکته را نیز باید در نظر داشته باشید که اگر با شخصی تصادف کردهاید و او مقصر حادثه است باید به شرکت پرداخت خسارت بیمهنامه فرد مقصر مراجعه کنید.
سیامک مودت
۱۰ شهریور ۱۳۹۸ در ۱۰:۵۸ ق٫ظ
آموزنده