وضعیت بازار مسکن در آستانه‎ی آبان ۹۶

در یک سال اخیر، آمارها افزایش تحرک بازار مسکن و خروج تدریجی از رکود را نشان می دادند، اما مدتی است که واسطه‎ها و فعالان بازار املاک نیز کاملا به این باور رسیده اند که دیگر رکود بر بازار مسکن حاکم نیست.

به گزارش مجله‎ی دلتا به نقل از دنیای اقتصاد مشاوران املاک با وجود شروع پیش‌ رونق بازار مسکن از ابتدای پارسال، همواره برخلاف آمارها، معتقد بودند که رکود عمیق همچنان در بازار ادامه دارد و مراجعات و معاملات به‌صورت مقطعی افزایش داشته است، اما در چند ماه اخیر و با استمرار رشد معاملات ماهانه، قضاوت آنها درباره وضع بازار تغییر کرده و دیگر ادعا نمی‌کنند که بازار مسکن همچنان در رکود به سر می‌برد.

اجماع مشاوران املاک درعین اینکه مثبت ارزیابی می‎شود، می‌تواند خطری هم در پی داشته باشد. جنبه مثبت داوری مشاوران املاک مبنی بر اینکه بازار مسکن اصطلاحا راه افتاده در این است که این نگاه را به متقاضیان خرید و فروش منتقل و آنها را از اوضاع روز بازار مسکن آگاه می‌کنند و به این ترتیب در مصمم شدن آنها برای خرید و فروش نقش مثبت خواهند داشت.

واسطه‌های ملکی می‌توانند به طرف های معاملات هشدار دهند که دیگر با دید گذشته به بازار نگاه نکنند و همین موضوع می‌تواند به منزله انگیزه خرید و فروش آپارتمان و موجب تحرک بیشتر بازار مسکن شود.

خطر این اجماع هم این است ممکن است فروشنده‌ها را دچار این تصور نادرست کند که چون بازار از سستی گذشته رهاشده، می‌توان قیمت‌ها را ملتهب کرد.

اگرچه انتظار نوسانی اندک در قیمت ها؛ متناسب با نرخ تورم، دور از انتظار نیست و طرف های معامله آن را می‌پذیرند، اما اگر دامنه رشد قیمت از حد قابل تحمل خریداران فراتر برود، در این مقطع زمانی می‌تواند تاثیر معکوس بر بازار داشته باشد و رکود دوباره جای پیش‌رونق کنونی را بگیرد.

بنابراین افزایش تحرک در بازار نباید با انتظار رشد قیمت فزاینده و بیش از نرخ تورم در بازار مسکن همراه شود تا متقاضی خرید که در ماه‌های اخیر مصمم‌تر از همیشه در جست‌وجوی خانه است، بازار را ترک نکند.

با وجود اینکه اوضاع بازار مسکن بعد از دست‌کم چهار سال رکود پیاپی از پارسال وارد مرحله پیش‌رونق شده و امسال در مسیر ورود به دوره رونق شتاب بیشتری گرفته است، اما وضع کنونی به این معنا نیست که هر کس اراده کند می‌تواند خرید خود را در بازار انجام دهد، چراکه سبد کنونی تسهیلات مسکن با وجود بهبود نسبت به قبل از سال ۹۵، هنوز پاسخگوی خریداران نیست.

در بخش آپارتمان‌های مصرفی، به‌ رغم اینکه افزایش سقف تسهیلات، بودجه خریداران را به طور بالقوه بالا برده، اما در عمل برای دریافت این تسهیلات موانعی وجود دارد که مهم‌ترین آنها زمان انتظار دست‌کم یک‌ساله برای دریافت تسهیلات صندوق یکم و نیز اقساط بالای این تسهیلات و وام مسکن بدون سپرده از محل خرید اوراق است که عموما با میزان درآمد آنها همخوانی ندارد.

از سوی دیگر متقاضیانی که درآمدی متوسط دارند، نیازمند تسهیلاتی بیش از ۱۶۰ میلیون تومان هستند که «لیزینگ مسکن» می‌تواند پاسخ گوی نیاز آنها باشد.

به نظر می‌رسد تنظیم دوباره سبد تسهیلات مسکن در شرایط فعلی، ضروری است.