این مکان ایرانی غارنشینان را یکجانشین کرد!

در ۶ کیلومتری شهر شاهرود و در حاشیه شمالی شهر بسطام تپه‌ای باستانی به نام تپه سنگ چخماق وجود دارد که یکی از ابتدایی‌ترین سکونتگاه‌های بشری در آن قرار گرفته است. مجله گردشگری دلتا به معرفی این تپه کهن باستانی پرداخته است، با ما همراه شوید.

تپه سنگ چخماق چه اهمیتی دارد؟

تپه سنگ چخماق تپه‌ای باستانی است که در سال ۱۳۴۸ برای اولین‌بار کشف و محققان شروع به کاوش در آن نمودند. آن‌ها پس از تحقیقات بسیار و با پیداکردن آثار باستانی فراوان دریافتند که این تپه یکی از نخستین مکان‌های یکجانشینی در دوران نوسنگی بوده است.  تیم حفاری و کاوش با سرپرستی پروفسور ایچی ماسودا باستان‌شناس مشهور ژاپنی سه مرحله این منطقه را مورد کاوش قرار دادند. اولین‌بار در سال ۱۳۴۸، دومین بار در سال ۱۳۴۹ و سومین بار و آخرین مرحله در سال ۱۳۵۱ که منجر به پیداکردن آثار باستانی بسیار باارزشی شد.

این تپه از دوپشته شرقی و غربی تشکیل شده است که حدود دویست متر از یکدیگر فاصله دارند. قدمت تپه غربی به هفت تا هشت هزار سال و قدمت تپه شرقی به شش تا هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. آثار سکونت در پشته غربی به دوره نوسنگی بدون سفال و آثار سکونت در تپه شرقی به دوره نوسنگی با سفال مربوط می‌شود.

بقایای معماری راست‌گوشه، اجاق، تنور، پیکرک گلی، ابزار سنگی، ابزار استخوانی و سفال از جمله آثار باستانی‌ای هستند که در این تپه‌ها طی کاوش‌های بسیار یافت شده‌اند. از جالب‌ترین یافته‌های سنگ چخماق در موزه ایران باستان می‌توان از مدل سفالی یک خانه و یک ظرف با نقوش ابتدایی طرح سبدی به رنگ سیاه‌ روی زمینه قرمز نام برد.

برای مرمت و بازسازی این اثر باستانی محققان آن را به ژاپن فرستادند. آنجا پس از تحقیقات گسترده‌تر روی اثر، مدل بازسازی و مرمت شد و در سال ۱۳۷۷ به ایران بازگردانده شد. تپه سنگ چخماق در سال ۱۳۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در همین منطقه و طی سومین کاوش در سال ۱۳۵۱ پیکره‏‌های گلی انسان و حیوان نیز کشف شد. کشف این آثار و قدمت تاریخی این تپه باعث شده که تپه سنگ چخماق یکی از مهم‌ترین آثار باستانی کشور باشد.

تپه باستانی سنگ چخماق کجاست؟

تپه سنگ چخماق در شمال شرق ایران، در شش کیلومتری شهر شاهرود و در نزدیکی شهرستان بسطام واقع شده است.

پیشنهاد مطالعه: مطلب اینجا عمارت باشکوه پادشاهی است که پادشاهی نکرد را مطالعه کنید.