آیا مریخ دارای ساکنین باستانی بوده است؟

تصاویر مریخ نشان می‌دهد که چگونه آب، میلیارد‌ها سال پیش به طرز چشم‌گیری به شکل‌گیری سیاره سرخ کمک کرده است. این امر چگونه می‌تواند سرنخ‌هایی را برای جستجوی شواهدی از زندگی باستانی در مریخ به ما ارائه دهد؟ در این مطلب از مجله دلتا به بررسی نشانه های حیات در مریخ می‌پردازیم.

ویژگی‌های مشابه وجود آب بین زمین و مریخ

در ماه فوریه، مریخ‌نورد پرسویرنس (استقامت) ناسا در دهانه جزرو فرود آمد، جایی که دانشمندان مشکوک بودند رودخانه‌ای که مدت‌ها پیش از بین رفته بود و دریاچه را تغذیه می‌کرد، چگونه رسوبات را در دلتایی پروانه‌ای شکل که از فضا قابل‌مشاهده است، جمع کرده است.

دانشمندان با استفاده از تصاویر با وضوح بالایی که توسط مریخ‌نورد پرسویرنس از صخره‌هایی به ساحل این دلتا گرفته بود، به تجزیه‌وتحلیل پرداختند. لایه‌های داخل صخره‌ها نحوه شکل‌گیری آن را آشکار می‌کند.

ستاره شناسان شباهت‌هایی بین ویژگی‌های صخره‌های دیده‌شده از کف دهانه و الگو‌های دلتای رودخانه‌های زمین پیدا کردند.

نشانه های حیات در مریخ

تصاویر مربوط به سه لایه پایینی در اوایل حضور و جریان مداوم آب در سطح مریخ نشان‌دهنده آن بود که این سیاره حدود ۳.۷ میلیارد سال پیش به‌اندازه کافی گرم و مرطوب بود که بتواند از چرخه هیدرولوژیکی (چرخه‌های آبی) پشتیبانی کند.

بالاترین و جدیدترین لایه‌ها دارای تخته‌سنگ‌هایی با قطر بیش از یک متر هستند که احتمالا توسط سیل شدید به آنجا منتقل‌شده‌اند. اما اطلاعات موجود در رسوب دانه‌ریز، لایه پایه‌ای است که احتمالا هدف نمونه‌برداری برای کشف علائم حیات منقرض‌شده‌ احتمالی در مریخ خواهد بود.
این یافته‌ها به محققان کمک می‌کند تا دریابند که کجا باید مریخ‌نورد را برای خاک و صخره‌هایی که ممکن است حاوی «نشانه‌های زیستی» گران‌بهای اشکال حیات مریخی باشند، ارسال کنند.

ماموریت ژرف

فهم اینکه مریخ ممکن است زمانی حیات داشته باشد یکی از «عمیق‌ترین» کشفیات بشریت است. طی چندین سال، مریخ‌نورد چندکاره ۳۰ نمونه سنگ و خاک را در لوله‌های مهروموم‌شده جمع‌آوری می‌کند تا سرانجام در دهه ۲۰۳۰ برای تجزیه‌وتحلیل آزمایشگاهی به زمین ارسال کند.
دانشمندان اعلام کردند که مریخ‌نورد استقامت(Perseverance) دو نمونه سنگ در دهانه جزرو جمع‌آوری کرده است. این نمونه‌ها در تماس طولانی‌مدت با آب‌های زیرزمینی مریخ بوده‌اند.

امید دانشمندان این است که این نمونه‌ها حاوی میزبان زندگی میکروبی باستانی بوده باشند. شواهدی از آن می‌تواند توسط مواد معدنی نمک به دام افتاده باشد.

مریخ‌نورد «استقامت» در ۱۸ فوریه به بر روی سطح مریخ نشست. این مریخ نورد تقریبا به‌اندازه یک ماشین شاسی‌بلند، مجهز به ۱۹ دوربین، بازوی رباتیک دومتری (هفت فوت)، دو صدابر و مجموعه‌ای از ابزار‌های پیشرفته است. یکی از این ابزار‌ها SuperCam نام دارد. این وسیله با لیزر از فاصله دور صخره‌ها را بررسی می‌کند، به این شکل که بخار آن‌ها با دستگاهی که ترکیب شیمیایی آن‌ها را آشکار می‌کند موردمطالعه قرار می‌دهد.

کمک بالگرد مریخ‌نورد نبوغ

هفت ماه طول کشید تا مریخ‌نورد «استقامت» از زمین به مریخ همراه با خواهر خود یعنی بالگردنبوغ (Ingenuity) سفر کند. این بالگرد یک هلیکوپتر کوچک است که روتور‌های آن باید پنج برابر سریع‌تر از نسخه‌های زمین بچرخند تا بتواند در جو بسیار متراکم مریخ بلند شوند.

برنامه این است که این مریخ‌نورد از دلتا موجود در دهانه جزرو و سپس ساحل دریاچه باستانی عبور کرده و درنهایت لبه‌های این دهانه را مورد اکتشاف و بررسی قرار دهد. اطلاعات بیشتر درباره این بالگرد را می‌توانید در مطلب رکورد پرواز در مریخ شکسته شد! بخوانید.

پیشنهاد مطالعه: از شما دعوت می‌کنیم مطلب پدیده باورنکردنی شب‌هایی به روشنی روز را بخوانید.