بسیار دیده شده که ساکنان برخی محله ها با زنجیر یا مانع های ورودی، کوچه های خود را می بندند. باید دانست که بستن کوچه هایی که ملک عمومی باشند، جرم است. ملک عمومی، ملکی است که مالک ندارد، متعلق به همه مردم است و کسی حق محدود کردن مردم در استفاده از آن را ندارد.
بستن ملک عمومی جرم است
نقشه کوچه ها، خیابانها و یا بن‌بست‌ها باید بر اساس قانون نحوه خرید بناها و اراضی مورد نیاز شهرداری‌ها، و براساس نقشه هادی شهرها که شهرداری آن را تائید و به تصویب وزارت‌کشور و استانداری همان استان می‌رساند، ترسیم و حدود آن مشخص شده است.یعنی محدوده املاک موجود در شهر بر اساس نقشه شهر مشخص می‌شوند. بنابراین اگر کوچه‌ها و راه‌ها بر اساس این قانون ایجاد شده باشد و شهرداری آن را به عنوان اماکن عمومی استفاده کرده باشد، زنجیر کردن کوچه غیرقانونی می‌شود.
کوچه یک مکان عمومی است و توافق ساکنان نمی‌تواند مالکیت و حقوق سایر شهروندان را نقض کند. به فرض، اگر شما ساکن کوچه‌ای باشید و با همسایگان خود توافق کنید که آنجا را با زنجیر یا راه بند ببندید، باید در نظر داشته باشید که استفاده از کوچه فقط حق شما و همسایه‌هایتان نیست و بقیه شهروندان هم حق استفاده و حداقل تردد در این کوچه را دارند و برابر قانون، باید به راحتی در کوچه رفت و آمد کنند، زیرا این ملک متعلق به عموم مردم است و هیچ‌کس حق ندارد این حق را از آنها بگیرد.
تصرف کوچه های بن بست از نظر قانونی
از نظر قانون مدنی که در ماده ۲۴ آمده است : هیچ‌کس نمی‌تواند طرق ( راه ها ) و شوارع عامه( خیابان های عمومی ) و کوچه هایی را که آخر آنها مسدود نیست تملک کند. می‌توان اظهار کرد با توجه به مفهوم مخالف ماده مذکور، تملک کوچه‌هایی که آخر آنها مسدود است یا به عبارتی کوچه‌های بن‌بست، مجاز خواهد بود.
بنابراین، مالکان کوچه بن بست می‌توانند تردد در کوچه را کنترل کنند چرا که براساس قانون مدنی کوچه‌های بن‌بست در تملک ساکنان آن است.
در نتیجه از لحاظ قانونی، اگر کوچه بن بست نباشد و خیابان یا راه عمومی باشد، بستن و محصور کردن آن منع قانونی داشته و اشکال دارد.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.
