چه اموالی از بدهکار غیرقابل‌ توقیف است؟

بطور کلی، هنگامی که شخصی توسط دادگاه محکوم به پرداخت وجهی در قبال دیگری می‌شود، موظف است طی مدتی معین نسبت به پرداخت آن اقدام کند. در غیر این‌صورت اموال وی طبق مفاد اجراییه قابل توقیف بوده و یا می‌توان مبلغ بدهی او را از محل فروش آن اموال تامین کرد. با این حال، برخی از اموال از این قاعده مستثنی هستند. در این‌جا است که مفهومی با نام مستثنیات‌دین مطرح می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی اموال غیر قابل توقیف در قانون می‌پردازیم.

اموال غیرقابل توقیف در قانون شامل چه مواردی می‌شود؟

مطابق با ماده ۲۴ قانون نحوه محکومیت‌های مالی، مستثنیات‌دین شامل موارد زیر است:

• منزل مسکونی که عرفا در شان بدهکار در حالت اعسار او باشد.
• اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری بدهکار و افراد تحت تکفل وی لازم است.
• آذوقه موجود به قدر احتیاج بدهکار و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود.
• کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آن‌ها.
• وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه‌وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آن‌ها و افراد تحت تکفل آن‌ها لازم است.
• تلفن مورد نیاز مدیون.
• مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می‌شود، مشروط بر این‌که پرداخت اجاره‌‌بها بدون آن موجب عسر و حرج شود و ملک مستاجری مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد.

نکاتی را باید در خصوص مستثنیات‌دین متذکر شد

• اگر مدیون که برخی از اموالش مشمول مستثنیات‌دین شده است فوت کند، دیگر مستثنیات‌دین شامل حال وی نمی‌شود.
•  مطابق قانون اجرای احکام مدنی، حقوق کارمندان دولت یا نهادهای خصوصی در صورتی که صاحب اولاد و همسر باشند، تنها یک چهارم و اگر اولاد و همسر نداشته باشند، یک سوم از حقوق ماهیانه آن‌ها توقیف می‌شود.
•  خودروی شخصی مدیون اگر صرفاً برای استفاده شخصی بوده باشد، مشمول مستثنیات‌دین نمی‌شود و می‌توان آن را توقیف کرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب، ٰ آیا می‌توان از خانواده همسر مهریه را مطالبه کرد؟ را مطالعه کنید.