طبق قانون ایران، نباید هیچ تبعیضی میان زنان و مردان در عرصه اشتغال باشد و قاعدتا نمی‌توان کسی را از اشتغال به کار دلخواه خود، البته به شرطی که خلاف شرع و مصالح عمومی نباشد، منع کرد. این موضوع در خصوص کار کردن زن در جامعه نیز صادق است؛ اما در مورد اشتغال زنان متاهل، به‌دلیل اهمیتی که مفهوم خانواده در کشور ما دارد، قانون خاصی وجود دارد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی جلوگیری از اشتغال زن می‌پردازیم.
در چه مواردی می‌توان از کار کردن زن جلوگیری کرد؟
ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی، پیش‌بینی کرده است که در بعضی موارد خاص، مرد می‌تواند همسر خود را از اشتغال منع کند. بنا به این ماده شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد، منع کند.
به موجب این ماده، مرد در سه مورد می‌تواند از اشتغال همسر خود جلوگیری کند
- اگر شغل زن منافی مصالح خانوادگی باشد
- اگر شغل زن منافی حیثیت مرد باشد
- اگر شغل زن منافی حیثیت خود او باشد
ملاک تشخیص
تشخیص این موضوع که یک شغل، منافی مصلحت خانواده، مرد یا زن است، کاملا به عرف بستگی دارد و ممکن است از خانواده‌ای به خانواده دیگر متفاوت باشد. به همین دلیل ممکن است شغلی که برای یک خانواده یا یک همسر، مخالف شئون تلقی می‌شود، برای خانواده یا همسری دیگر این گونه نباشد. بنابراین، تشخیص این موضوع، مورد به مورد بر عهده قاضی است. شوهر شخصا نمی‌تواند به محل کار همسرش مراجعه و منع اشتغال او را بخواهد و باید از طریق دادگاه، دادخواست منع اشتغال زوجه را تقدیم و بعد از گرفتن حکم منع اشتغال زوجه، آن را به محل کار زن برده و به طور قانونی وی را از کار کردن منع کند. بنابراین، مرد نمی‌تواند به صرف ادعا، از اشتغال یا ادامه کار کردن همسرش جلوگیری به عمل آورد، بلکه در این مورد شوهر ابتدا باید به‌عنوان مدعی در دادگاه اقامه دعوی کند و بعد از اثبات منافی بودن شغل زن با مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن، منع او را از دادگاه بخواهد. در این مورد، اگر به تشخیص دادگاه، کار کردن زن با مصالح خانوادگی یا حیثیات زن یا شوهر منافات نداشته باشد، مرد نمی‌تواند از آن جلوگیری کند.
منظور از مخالف حیثیت بودن یک شغل چیست؟
